Nhức đầu không phải là một căn bệnh, mà là một triệu chứng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau – từ đơn giản đến nguy hiểm.
Nhức đầu có thể được chia thành hai nhóm chính: nhức đầu nguyên phát và nhức đầu thứ phát.
Nhóm nhức đầu nguyên phát không do bệnh lý nền cụ thể gây ra, mà xuất phát từ chính cơ chế hoạt động thần kinh hoặc yếu tố môi trường, cảm xúc. Nhóm này bao gồm Migraine headache - đau nửa đầu, tension headache - đau đầu do căng cơ, cluster headache - đau đầu từng cơn dữ dội.
Migraine headache là dạng nhức đầu nguyên phát phổ biến, có thể kéo dài từ 4 đến 72 giờ và tái phát nhiều lần, kèm theo các triệu chứng như buồn nôn, hoa mắt, rối loạn cảm giác, tê tay chân, tâm trạng thất thường trước cơn đau. Tác nhân gây khởi phát nhức đầu migraine có thể là căng thẳng, thiếu ngủ, rượu, thức ăn hoặc mùi hương nào đó hoặc cảm xúc mạnh. Bệnh có thể được điều trị bằng thuốc giảm đau thông thường hoặc thuốc đặc trị migraine theo đơn bác sĩ.
Tension headache - đau đầu do căng thẳng cơ bắp - là dạng nhức đầu nguyên phát phổ biến nhất, chiếm đến 69% các trường hợp, thường xuất hiện ở cả hai bên đầu hoặc lan từ sau gáy ra trước trán, người bệnh có cảm giác bị siết chặt quanh đầu, đau âm ỉ kéo dài.
Nguyên nhân có thể do căng thẳng tinh thần, stress. Loại nhức đầu này có thể được điều trị bằng thuốc giảm đau nhẹ như Panadol, Nurofen, kết hợp thay đổi lối sống để tránh căng thẳng.
Cluster Headache - Đau đầu từng cơn dữ dội - là dạng nhức đầu nguyên phát, xuất hiện theo đợt trong vài tuần hoặc vài tháng, mỗi cơn kéo dài từ 15 phút đến vài giờ. Cơn đau có thể dữ dội quanh một bên mắt, có thể kèm chảy nước mắt, nghẹt mũi. Dạng nhức đầu này thường gặp hơn ở nam giới, liên quan đến rượu, thuốc lá.
Nhức đầu là một triệu chứng chứ không phải là một bệnh. Và đằng sau triệu chứng đó có thể là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Hãy lắng nghe cơ thể mình và đến gặp bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường.Bác sĩ Brian Cung
Nhóm nhức đầu thứ phát liên quan đến các bệnh lý tiềm ẩn như nhiễm trùng, rối loạn mạch máu hay khối u trong não.
Một số nguyên nhân đáng chú ý của nhức đầu thứ phát bao gồm nhiễm trùng như cảm cúm, viêm xoang, viêm tai giữa, đau răng, hoặc nghiêm trọng hơn là viêm màng não, viêm não... kèm theo triệu chứng sốt, nổi ban. Các trường hợp này cần được khám gấp để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.
Nhức đầu thứ phát cũng có thể do các rối loạn mạch máu như cao huyết áp, phình mạch máu, chảy máu não... với dấu hiệu nguy hiểm như nhức đầu đột ngột, dữ dội như “búa bổ”, kèm nôn ói, yếu liệt, rối loạn ý thức.
Trường hợp nhức đầu thứ phát do u não hoặc ung thư di căn là hiếm gặp, chỉ khoảng 0.1%, với các triệu chứng cần lưu ý như cơn nhức đầu tăng dần, đặc biệt vào ban đêm; có rối loạn thần kinh; thị giác mờ; giọng nói thay đổi; có tiền sử ung thư.
Một số dấu hiệu cảnh báo nhức đầu nguy hiểm không nên bỏ qua
- Nhức đầu dữ dội bất ngờ, chưa từng trải qua
- Nhức đầu kéo dài, không giảm khi dùng thuốc thông thường
- Nhức đầu kèm theo sốt, nổi ban, cứng cổ
- Nhức đầu ban đêm gây thức giấc đột ngột
- Con ngươi không đều, thị lực thay đổi
- Có tiền sử ung thư, cao huyết áp, chấn thương đầu
Trong những trường hợp này, không nên tự ý dùng thuốc giảm đau rồi chờ đợi, mà cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết.
Đừng chủ quan với nhức đầu
Chúng ta có thể gặp nhức đầu vài lần trong đời, nhưng nếu triệu chứng lặp lại, kéo dài, hoặc đi kèm dấu hiệu lạ – đó là lúc cần được khám kỹ để loại trừ những nguyên nhân nguy hiểm.
