Thổng thống Trump rút Hoa Kỳ khỏi UNESCO lần thứ hai

Donald Trump

President Donald Trump speaks to reporters in the Oval Office of the White House, May 23, 2025, in Washington. Source: AAP / Evan Vucci

Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres cảnh báo rằng thế giới vẫn đang đi chệch hướng nghiêm trọng trong việc đạt được các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs) vào năm 2030. Phát biểu trước các bộ trưởng tại trụ sở Liên Hợp Quốc ở New York, ông Guterres kêu gọi hành động khẩn cấp nhằm cứu vãn các mục tiêu đang bị tụt hậu trong bối cảnh chiến tranh, bất bình đẳng và căng thẳng tài chính. Bài phát biểu của ông mở đầu cho phiên họp cấp bộ trưởng thuộc Diễn đàn Chính trị Cấp cao về Phát triển Bền vững (HLPF) nền tảng trung tâm của LHQ để đánh giá Chương trình nghị sự 2030 và 17 Mục tiêu Phát triển Bền vững.


Chỉ còn 5 năm để hoàn thành các mục tiêu toàn cầu, ông Guterres đã thúc giục các bộ trưởng hãy “biến những tia sáng chuyển đổi thành ngọn lửa tiến bộ cho mọi quốc gia.”

Tổng Thư ký António Guterres cho biết tình trạng tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại, cùng với căng thẳng thương mại và việc cắt giảm ngân sách viện trợ, cũng đang ảnh hưởng tiêu cực đến các Mục tiêu Phát triển Bền vững.

Chương trình nghị sự 2030 về Phát triển Bền vững được tất cả các quốc gia thành viên LHQ thông qua vào năm 2015, và cuộc họp lần này nhằm rà soát tiến độ thực hiện chương trình cùng 17 mục tiêu của nó.
Ông Guterres nhấn mạnh rằng sự khẩn trương là điều thiết yếu nếu cộng đồng toàn cầu muốn đạt được các chỉ tiêu của LHQ.
Các Mục tiêu Phát triển Bền vững không phải là một giấc mơ. Đó là một kế hoạch, một kế hoạch để giữ lời hứa với những người đang gặp khó khăn và với các thế hệ tương lai. Con người sẽ chiến thắng khi chúng ta tập trung năng lượng vào phát triển. Nhưng chúng ta phải đối mặt với một thực tế khó khăn, chỉ 35% các mục tiêu SDG đang đi đúng hướng hoặc đạt được tiến bộ ở mức vừa phải.
António Guterres
Tuy nhiên, Tổng Thư ký vẫn lạc quan rằng việc cứu vãn SDGs là điều khả thi — và các quốc gia cần hành động ngay. Ông dẫn chứng một số tiến bộ đạt được kể từ năm 2015, như việc mở rộng các chương trình bảo trợ xã hội, giảm tỷ lệ tảo hôn và gia tăng sự tham gia của phụ nữ — cho thấy SDGs vẫn “trong tầm tay” nếu các nhà lãnh đạo thế giới huy động nguồn lực và ý chí chính trị.

Ông Guterres cũng nhấn mạnh mối liên hệ giữa phát triển và hòa bình, dẫn các ví dụ về xung đột vẫn đang diễn ra tại Gaza, Sudan, Myanmar, Ukraine và những nơi khác.

“Ở mọi bước đi, chúng ta đều biết rằng hòa bình bền vững cần có phát triển bền vững,” ông nói, đồng thời kêu gọi các bên ngừng bắn ngay lập tức và tái cam kết với ngoại giao.

Trích dẫn các thỏa thuận toàn cầu mới về chuẩn bị ứng phó đại dịch, bảo vệ đại dương và tài chính phát triển, ông Guterres cho rằng những “dấu hiệu khởi sắc” gần đây cho thấy chủ nghĩa đa phương vẫn có thể mang lại kết quả.

“Chuyển đổi không chỉ là điều cần thiết mà còn là điều khả thi,” ông tuyên bố, nhấn mạnh những cam kết mang tính bước ngoặt được thông qua trong vài tháng qua.
Trong số đó có Thỏa thuận về Đại dịch tại Đại hội đồng Y tế Thế giới ở Geneva, các cam kết mở rộng khu bảo tồn biển tại Hội nghị Đại dương LHQ lần thứ ba ở Nice.

Ngoài ra còn có tầm nhìn mới về tài chính toàn cầu được thông qua tại Hội nghị Quốc tế lần thứ tư về Tài chính cho Phát triển ở Sevilla, Tây Ban Nha.

“Đây không phải là những thắng lợi đơn lẻ, mà là tín hiệu cho thấy động lực đang hình thành và rằng chủ nghĩa đa phương có thể tạo ra kết quả,” ông nhấn mạnh.

Trong khi đó, chính quyền Trump sẽ rút Hoa Kỳ khỏi UNESCO vào cuối năm sau, viện dẫn lý do tổ chức này có “chủ trương gây chia rẽ” và mang tính “toàn cầu hóa” đi ngược với chính sách “Hoa Kỳ trên hết” của ông.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Tammy Bruce, cho biết việc UNESCO công nhận Palestine là một quốc gia thành viên là “rất đáng lo ngại” và đã khơi dậy các luận điệu chống Israel.

Quyết định này phù hợp với quan điểm hoài nghi rộng hơn của Tổng thống Trump đối với các thể chế đa phương, bao gồm cả LHQ, WTO và NATO.

Tổng Giám đốc UNESCO, bà Audrey Azoulay, cho biết bà lấy làm tiếc về quyết định này, nhưng nói thêm rằng điều đó đã được dự đoán trước và các công tác chuẩn bị đã được tiến hành.
Người phát ngôn của Tổng Thư ký LHQ, ông Stephan Dujarric, cũng cho biết ông António Guterres rất tiếc trước quyết định của Hoa Kỳ.

“Tôi nghĩ hầu hết các bạn hẳn đã thấy vào sáng nay, trong một tuyên bố được đưa ra trước đó, bà Audrey Azoulay, Tổng Giám đốc của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO), cho biết bà vô cùng tiếc nuối trước quyết định của Hoa Kỳ rút khỏi tổ chức mà bà đang lãnh đạo một lần nữa. Bà nói thêm rằng trong những năm qua, UNESCO đã tăng cường nỗ lực hành động ở bất kỳ nơi nào mà sứ mệnh của tổ chức có thể đóng góp cho hòa bình. Và tất nhiên, Tổng Thư ký Guterres cũng chia sẻ sự tiếc nuối sâu sắc trước quyết định này của Hoa Kỳ.”

Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
Nghe SBS Tiếng Việt trên ứng dụng miễn phí SBS Audio, tải về từ App Store hay Google Play 

Share
Follow SBS Vietnamese

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Vietnamese-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service