UNGA ALBANETrong bài phát biểu đầu tiên với tư cách lãnh đạo tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, Thủ tướng Anthony Albanese đã giới thiệu Úc như một cường quốc tầm trung quan trọng.
Ông đã tận dụng diễn đàn này để kêu gọi tăng cường hợp tác toàn cầu trong việc ứng phó khủng hoảng khí hậu và thúc đẩy các nỗ lực gìn giữ hòa bình. Đồng thời, ông cũng vận động cho việc Úc đồng tổ chức hội nghị khí hậu COP31 vào năm 2026 và giành một ghế tại Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.
“Liên Hiệp Quốc không chỉ là nơi các cường quốc lớn phủ quyết tham vọng của nhau. Đây là diễn đàn để các quốc gia tầm trung và nhỏ cất lên tiếng nói – và hiện thực hóa khát vọng của mình. Đó là lý do Úc đang tìm kiếm một vị trí trong Hội đồng Bảo an LHQ nhiệm kỳ 2029-2030. Và cũng là lý do chúng tôi muốn đồng đăng cai Hội nghị lần thứ 31 của các Bên tham gia Công ước Khung về Biến đổi Khí hậu (COP31) cùng với các quốc gia trong gia đình Thái Bình Dương – nơi biến đổi khí hậu không chỉ là thách thức môi trường, mà còn là mối đe dọa sinh tồn.”
Hội đồng Bảo an hiện có 5 thành viên thường trực: Trung Quốc, Pháp, Nga, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ; cùng 10 thành viên không thường trực được bầu với nhiệm kỳ hai năm.
Ngoài hai mục tiêu nhằm khẳng định vai trò ngoại giao toàn cầu của Úc, Thủ tướng còn nhấn mạnh nhu cầu các quốc gia cần hợp tác về khí hậu và gìn giữ hòa bình, đồng thời cảnh báo không thể lúc nào cũng trông cậy vào Hoa Kỳ để duy trì trật tự này.
Bối cảnh bài phát biểu là khi Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump đang dần rút khỏi vai trò lãnh đạo toàn cầu, trong lúc trật tự quốc tế dựa trên luật lệ bị thách thức bởi sự trỗi dậy của chủ nghĩa độc đoán và xung đột khu vực.
Ông Albanese khẳng định ông coi Liên Hiệp Quốc là công cụ ngoại giao thiết yếu trong thời điểm chiến tranh và bất ổn toàn cầu đe dọa lan rộng.
“Nếu Liên Hiệp Quốc lùi bước, tất cả chúng ta đều mất đi. Nếu để người dân nghi ngờ giá trị của hợp tác, nguy cơ xung đột trở thành lựa chọn mặc định sẽ gia tăng. Nếu để bất kỳ quốc gia nào tưởng rằng họ có thể đứng ngoài luật lệ – hay ở trên luật lệ – thì chủ quyền của mọi quốc gia sẽ bị xói mòn.”
Chỉ một ngày trước đó, Tổng thống Trump đã có bài phát biểu gay gắt tại Liên Hiệp Quốc, chỉ trích những nước như Úc vì đã công nhận Nhà nước Palestine, đồng thời nói với các lãnh đạo châu Âu rằng đất nước họ “đang xuống địa ngục”.
Về vấn đề Gaza, Thủ tướng Albanese nhắc lại lời kêu gọi ngừng bắn giữa Israel và Hamas, đồng thời nhấn mạnh cần nắm lấy cơ hội thực hiện giải pháp hai nhà nước cho xung đột Israel – Palestine kéo dài nhiều thập kỷ trước khi quá muộn.
“Trong nhiều thập kỷ, các lãnh đạo đã đến diễn đàn này để tìm những ngôn từ mới và cách thức mới kêu gọi thế giới hành động vì giải pháp hai nhà nước. Tuần này, Úc đã công nhận Nhà nước Palestine. Đây là thời khắc mở ra cơ hội – hãy nắm lấy nó.”
Bài phát biểu của ông Albanese cũng nhằm định vị Úc như một quốc gia tiên phong trong chuyển đổi sang năng lượng xanh.
“Là một lục địa sở hữu những báu vật thiên nhiên vĩ đại nhất hành tinh, và là một quốc gia được ban tặng nguồn tài nguyên truyền thống, khoáng sản quan trọng, kỹ năng, ánh sáng mặt trời và không gian để cung cấp năng lượng cho quá trình chuyển đổi toàn cầu sang phát thải ròng bằng 0, Úc đang hành động để đối phó thách thức môi trường do biến đổi khí hậu, đồng thời nắm bắt và chia sẻ cơ hội kinh tế từ năng lượng tái tạo.”
Ông nhấn mạnh rằng các quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc cần hiểu tăng trưởng kinh tế và hành động quyết liệt với khủng hoảng khí hậu không phải là hai mục tiêu đối lập.
“Năng lượng sạch có thể giúp thế giới vượt qua lựa chọn giả tạo giữa tăng trưởng kinh tế và trách nhiệm môi trường. Vì năng lượng sạch cho phép các nền kinh tế đang phát triển nhanh của khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương vừa công nghiệp hóa, vừa khử carbon cùng lúc. Và tiếp tục nâng cao mức sống cho người dân trong khi giảm phát thải quốc gia.”
Cuối cùng, Thủ tướng cam kết Úc sẽ sát cánh cùng các quốc gia thành viên để bảo đảm Liên Hiệp Quốc mang lại kết quả thiết thực cho những người đang chịu khổ đau trên toàn cầu.
“Hơn bao giờ hết, chúng ta phải lựa chọn cùng nhau thành công thay vì mạo hiểm thất bại đơn độc. Hơn bao giờ hết, chúng ta phải biến những lời hứa ở nơi này thành tiến bộ thực sự cho người dân mà chúng ta phục vụ. Hơn bao giờ hết, chúng ta phải xây dựng một tương lai trung thành với sứ mệnh cao cả của Liên Hiệp Quốc và xứng đáng với những phẩm chất tốt đẹp nhất của con người chúng ta. Mỗi chúng ta đều có vai trò – và nước Úc, như từ trước tới nay, sẽ luôn đóng góp phần mình.”
Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook & SBS Vietnamese Instagram, và cập nhật tin tức ở sbs.com.au/vietnamese
