Nyota Mukobelwa đến từ Goma, Cộng hòa Dân chủ Congo.
Cô cho biết mình đã được đưa đến bệnh viện sau khi có các triệu chứng của bệnh đậu mùa khỉ - monkeypox hay gọi tắt là mpox.
"Lúc đầu tôi cảm thấy đau đầu, sốt, đau cơ và đau ở háng. Sau đó các nốt phát ban bắt đầu nổi lên trên người. Lúc đầu tôi nghĩ đó chắc là do nhiễm trùng. Cơ thể tôi đã thay đổi hoàn toàn. Họ đến đón tôi và tôi đến đây bằng xe jeep của Bác sĩ không biên giới.”
Goma đã vướng vào cuộc xung đột chết người đang diễn ra ở Congo trong nhiều thập kỷ.
Hiện giờ thành phố ở phía đông của quốc gia châu Phi này đang là tâm điểm của đợt bùng phát mới nhất của bệnh đậu mùa khỉ.
Đầu tuần này, Tedros Adhanom Ghebreyesus của Tổ chức Y tế Thế giới đã tuyên bố sự lây lan nhanh chóng của chủng Clade 1b là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng quốc tế, mức cảnh báo cao nhất của tổ chức Y tế Thế giới WHO.
“Tuần trước, tôi đã thông báo rằng tôi sẽ triệu tập một ủy ban khẩn cấp theo Quy định Y tế Quốc tế để đánh giá sự gia tăng bệnh đậu mùa ở Cộng hòa Dân chủ Congo và các quốc gia Châu Phi khác. Hôm nay, Ủy ban Khẩn cấp đã họp và thông báo với tôi rằng, theo quan điểm của ủy ban, tình huống này hình thành tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng có tầm quan trọng quốc tế. Tôi đã chấp nhận lời khuyên đó. Việc phát hiện và lây lan nhanh chóng của một nhánh mpox mới ở miền đông DRC (Cộng hòa Dân chủ Congo), và việc phát hiện ra nó ở các quốc gia láng giềng mà trước đây chưa từng có báo cáo về mpox, cùng với khả năng lây lan xa hơn trong phạm vi Châu Phi và xa hơn là điều rất đáng lo ngại."
Một trường hợp biến thể mới đã được xác nhận vào hôm thứ Năm tại Thụy Điển có liên quan đến đợt bùng phát đang diễn ra ở Châu Phi là dấu hiệu đầu tiên cho thấy bệnh đậu mùa khỉ đã lây lan ra ngoài lục địa này.
Và mới nhất đây, một trường hợp mpox khác được báo cáo tại Pakistan, ở một bệnh nhân vừa trở về từ một quốc gia vùng Vịnh.
Phát ngôn nhân của Tổ chức Y tế Thế giới, Bác sĩ Margaret Harris cho biết vẫn chưa rõ liệu cá nhân này có bị nhiễm biến thể mpox mới hay không, biến thể này đã giết chết ít nhất 450 người ở Cộng hòa Dân chủ Congo.
"Bây giờ, lý do chúng tôi lo ngại đây là một thứ nó giống như một biến thể. Nó được gọi là Nhánh Một B - Clade One B. Xin lỗi vì cái tên. Đây là một biến thể của loại đậu mùa khỉ mà chúng tôi đã thấy ở Cộng hòa Dân chủ Congo, Tây Phi, và Đông Phi trong một thời gian kéo dài nhiều thập kỷ. Còn biến thể mới này nó lây lan rất nhanh và đã lan sang các quốc gia ở Châu Phi khác mà trước đây chưa từng ghi nhận một ca nào, chẳng hạn như Rwanda, Kenya, Burundi. Chúng tôi đang thấy rất nhiều trường hợp ở Burundi và cả ở Uganda, và đây là những quốc gia có nhiều tiếp xúc với phần còn lại của thế giới. Vì vậy, đó là mối đe dọa đối với phần còn lại của thế giới. Nhưng thực ra là do nó lây lan quá nhanh, gây ra nhiều trường hợp hơn chúng tôi đã thấy. Trong nửa năm nay, chúng tôi đã thấy nhiều trường hợp hơn so với cả năm ngoái. Và vào năm ngoái chúng tôi đã thấy nhiều trường hợp hơn những gì chúng tôi đã thấy trước đây."
Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh Châu Âu đã cập nhật các khuyến nghị của mình, kêu gọi du khách cân nhắc tiêm vaccine phòng bệnh mpox nếu họ sẽ đến thăm các khu vực bị ảnh hưởng ở Châu Phi.
Chuyên gia về bệnh truyền nhiễm người Đức Leif Erik Sander cho biết điều quan trọng là phải ưu tiên cung cấp vaccine ở những nơi dịch bệnh đang bùng phát.
"Tôi không khuyến nghị một chiến dịch tiêm chủng chung cho toàn bộ dân số hoặc các nhóm dân số có nguy cơ ở giai đoạn này. Cũng rõ ràng là các loại vaccine có sẵn trên toàn cầu đang rất cần thiết ở Châu Phi, rất cần thiết ở những khu vực mà hiện nay virus đang lây lan và đang thiếu hụt nghiêm trọng vaccine."
Nhưng vẫn còn nhiều lo ngại về khả năng tiếp cận vaccine.
Bronwyn Nichol thuộc Liên đoàn Chữ thập đỏ Quốc tế - International Federation of Red Cross kêu gọi tăng cường hỗ trợ quốc tế để thúc đẩy nguồn cung cấp vaccine.
"Chúng tôi ủng hộ những gì được khuyến nghị theo các quy định y tế quốc tế, đó là không cần phải đóng cửa biên giới, khi chúng ta đang trong thời kỳ bùng phát dịch bệnh, dịch bệnh không phân biệt biên giới. Mọi người sẽ tiếp tục đi qua biên giới, bất kể đó là vượt biên trái phép hay không. Do đó mà chúng ta cần tập trung đưa ra thông điệp phù hợp về các căn bệnh để mọi người hiểu cách họ có thể tự bảo vệ mình khỏi những tác động."
Tại Úc, cho đến nay, chưa ghi nhận có trường hợp mới nào về chủng mpox mới.
Nhưng đã có sự gia tăng đột biến của chủng tương đối nhẹ hơn hiện diện ở Úc, với 35 trường hợp được ghi nhận trong 15 ngày qua, lan rộng khắp một số tiểu bang.
Nhà virus học CSIRO Nias Peng cho biết sự xuất hiện này tương tự như một trường hợp vào năm 2022.
Các cơ quan y tế cho biết đã đến lúc phải hành động nhanh chóng, để ngăn chặn lịch sử lặp lại.
