Explainer

Puas yog koj thov se ntxov? Nod yog vim li cas thiaj yuav ua rau muaj teeb meem rau koj.

Tej zaum koj kuj npaj txhij yuav thov se lawm, tab sis tej kws hais tias qhov zoo tshaj xav kom koj tos me ntsi tso.

Person looking at receipts in front of their computer

Over half of those expecting a tax refund are set to put the cash right into savings. But when is the best time to lodge? Source: Getty / Kseniya Ovchinnikova

Mloog tau tej zaj lus thiab lwm yam xov xwm ua lus Hmoob tau ntawm SBS Hmong | SBS Hmong.

Lub caij twb txog financial year tshiab no, yeej muaj neeg Australia coob heev xav mus thov se seb puas tau me ntsi nyiaj coj los siv.

Thiab yeej muaj neeg Australia yuav laug txog li ib nrab (47 per cent) yog civ xav tias yuav thov tau se rov qab me ntsis raws li lub koom haum Finder tau teeb txheeb nrog tej neeg tshaj 1,000 tus.

Thiab yeej muaj tej neeg uas xav tias yuav tau nyiaj los ntawm Australian Taxation Office (ATO) rau lub caij thov se ntawd ntau tshaj ib nrab yeej (52 per cent) npaj tias yuav muab tej nyiaj ntawd coj mus khaws tseg cia.

Lub caij uas tseem muaj teeb meem rau tej nqe siv ua lub neej txuas ntxiv no, ces yeej muaj tej neeg txog li 19 feem pua tau qhia tias lawv yuav tau siv tej nyiaj uas lawv txuag tau no coj los pab tej tej cuab yig tej nqe ntau yam.

Thiab tsuas muaj ib co neeg tsawg tsawg xwb thiaj tau hais tias lawv siv coj mus ua lwm yam li mus holidays (7 per cent) los sis yog coj mus siv yuav khoom (5 per cent) thiab kuj tau siv tej nyiaj no txog li 6 per cent coj mus them tsev.

Xav thov se tam sim no lod? Tsis txhob rawm maj

Raws li Mark Chapman ntawm lub tuam txhab H&R Block uas yog tus director of tax communicationshais ces txawm tias muaj neeg Australia coob heev yeej xav thov se seb puas tau nyiaj kom sai rov qab rau lawv, los tej zaum kuj yuav zoo dua rau yus yog tus tos me ntsis tso.

Chapman tau qhia rau SBS News tias "Muaj ob co laj thawj vim li cas thiaj yuav tos me ntsis tso. Thawj yam ces ATO tseem tsis tau los txheeb tej nyiaj uas yuav muab rov qab txog ntua rau lub limtiam ob thaum thov se ntawd,''

"Ob tuaj ces ATO tseem tsis tau tau tej xov xwm ntawm yus tej tswv lagluam, tej txhab nyiaj thiab tej health funds uas ATO coj mus sau rau yus daim ntawv thov se ntawd rau thaum ntxov thawj ntau ob peb limtiam ntawm lub 7 hli ntuj.''
Yog tias yus sau yus daim ntawv thov se kheej xwb, ces tej zaum yus tseem yuav tau tos kom ATO teev qee yam xov xwm ua ntej tso piv txwv li seb yus khwv tau nyiaj npaum li cas, yuav cov health insurance los yog tej nyiaj paj yus khwv tau los ntawm tej nyiaj coj mus khaws cia ntawm ib lub txhab nyiaj twg.

Sarah Megginson uas yog ib tug personal finance expert ntawm lub koom haum Finder tau hais tias "Tab sis yeej siv sij hawm rau tej koom haum ntau yam los txheeb xyuas lawv tej nyiaj txiaj thiab mam li qhia tej xov xwm no rau ATO paub,''

"Thiab yus tus tswv lagluam los yeej muaj sij hawm txog ntua hnub tim 14 lub 7 hli ntuj tso mam li xa lawv tej xov xwm teev tej ntaub ntawv nyiaj txiaj thiab qhia rau ATO paub, thiab yog tsis tau tej xov xwm no ces kuj ua rau yus tsis muaj peev xwm thov tau se rov qab thiab.''
Yog tias yus maj thov ua ntej, ces tej zaum yus tsis muaj peev xwm teev qee yam xov xwm tseeb ceeb ntxaws txog tej nyiaj yus khwv tau thiab.

Chapman tau hais tias ''Yog tias yus thov se rau thawj ob limtiam (thaum ntxov lub 7 hli ntuj) ces tej zaum yus kuj tsis tau tej xov xwm txog yus tej nyiaj uas yus khwv tau ib xyoos ntawm yus tus tswv lagluam los yog tsis tau tej xov xwm txog tej nyiaj paj ntawm ib lub txhab nyiaj uas yus khaws nyiaj cia thiab yus tseem yuav tau los kho tej xov xwm no yav lig tom qab ntxiv thiab.''

"Ces tej zaum thiaj yog tej yam yooj yim heev uas tej zaum yus yuav tsis tau qee yam nyiaj uas yus khwv tau los thiab, yog tias yus muaj tej ntawv siv nyiaj li ntawm peb los yog plaub phau siv, yog tias tag nrho tej accounts no yog cov uas them paj rau yus."

"Thiab yog tias yus tsuas tau tej xov xwm txog tej paj tau rau ob phau ntawv siv nyiaj uas ATO tau teev xwb, ces tej zaum yus kuj tsis tau lwm yam xov xwm txog lwm phau lawm thiab — ces thiaj yuav ua rau muaj teeb meem rau yus cov kev ua cov tax return yog tias tsis tau tau tej xov xwm li hais no.''

Yog li ntawd ne, thaum twg thiaj yog lub caij zoo tho se tshaj plaws?

Chapman yeej taw qhia kom thov se rau lub limtiam 3 ntawm lub 7 hli ntuj, thaum uas ATO tau teev ntau yam xov xwm tiav lawm thiab tau pib txheeb tias seb puas thim nyiaj li cas rau ib tug neeg twg.

Tab sis yog tias yus tiv thiab yuav tau them se, ces xav kom tos txhob rawm maj thov se mus txog ntua rau hnub tim 31 lub 10 hli ntuj tso yus mam li thov yus kheej, los si yog siv ib tug tax agent ces muaj peev xwm thov rau hnub tim 15 lub 5 hlis ntuj xyoo tshiab los tau.

Nws tau hais tias "Tsuas yog thaum uas yus xa ntawv thov se thiab raug txheeb lawm xwb mas thiaj paub tias seb yus puas yuav tau them seb rov qab xwb. Ces yog yus xa lig npaum li cas ces yuav tau them tej se ntawv rov qab lig npaum li ntawd.''

Tej lus taw qhia uas pab kom thov tau se yooj yim

Chapman tau ceeb toom tias tsis txhob tos tej xov xwm uas ATO xub teev ua ntej xwb. Tab sis xav kom yus khaws yus tej xov xwm cia tias seb yus tau nyiaj qhov twg los.

Nws tau hais tias "Tsis txhob xav tias tej xov xwm uas ATO tau xub sau ua ntej rau yus daim ntawv thov se ntawd yuav raug, los yog sau txhua yam lawm, yog tias yus xub thov se thaum ntxov.''

Tsis tas li ntawd los nws kuj tau taw qhia kom ua tib zoo txheeb tej xov xwm ntawd ob peb zaug kom ntxaws.

"Yog tias tej xov xwm uas yus qhia rau ATO thiab tej uas ATO muaj ntawd sib txawv, ces yus yeej thov tsis tau se rov qab li. Piv txwv li tej zaum yus sau yus lub npe los yog yus qhov chaw nyob yuam kev lawm.''
Yog tias yus ho tau tawm mus nyob dua ib lub tsev tshiab rau lub xyoo no lawm, los sis ho tau hloov dua yus npe tshiab, los yog ho tau kho dua yus tej bank details lawm, ces xav kom ua tib zoo xyuas kom tej xov xwm no raug tib yam li ATO cov ua ntej yus thov se.

Chapman thiaj hais tias tsis li ntawd ces tej zaum yus daim ntawv xa thov se kuj ''siv tsis tau'' thiab kuj yuav raug muab ncua ntev thiab los kuj tau.

Thiab xav kom ua tib zoo xyuas kom yus phau bank account raug yog tias yus xav tau nyiaj los ntawm tej se thov tau rov qab ntawd.
Mloog tau SBS Hmong hnub zwj Teeb (Thursday) 6 pm, hnub zwj Hnub (Sunday) 11 am, koom tau ntxiv ntawm Facebook, Google podcast, Apple postcast, los yog Spotify. Download SBS Adio App thiab mloog YouTube, caum Pod follow los yog lwm cov podcasts platforms (iHeart, Amazon Music & Podcasts).

    Share

    Published

    Updated

    By Alexandra Koster
    Presented by Vixay Vue
    Source: SBS

    Share this with family and friends


    Follow SBS Hmong

    Download our apps
    SBS Audio
    SBS On Demand

    Listen to our podcasts
    Independent news and stories connecting you to life in Australia and Hmong-speaking Australians.
    Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
    Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

    Watch on SBS
    SBS World News

    SBS World News

    Take a global view with Australia's most comprehensive world news service