Umaskini wa nishati

Maelfu ya kaya za Wenyeji kaskazini mwa Australia wanaishi na mfumo wa kulipa kabla wa umeme, ambapo kukatwa kunaweza kutokea wakati wowote. Ripoti mpya sasa imeonya kwamba bila ulinzi wa kutosha, mfumo huu unaweza kuwa hatari katika joto kali.

Bernadette Angus Credit: SBS-Christopher Tan

Bernadette Angus anaishi magharibi mwa Australia katika jamii ya Ardyaloon kwenye Peninsula ya Dampier, zaidi ya kilomita elfu mbili na mia tano kutoka Perth. Jambo la kwanza analofanya anapoamka asubuhi si kuangalia simu yake, au hali ya hewa.

 Ni skrini ndogo ya kidigitali iliyowekwa kwenye ukuta wake: mita yake ya umeme. Wakati namba kwenye mita inafika sufuri, taa zinazimika. Hii ni kwa sababu hapa, na katika jamii nyingi za Wenyeji wa kiasili katika kaskazini mwa Australia, watu hawapokei bili za umeme. Badala yake, wanalipia mapema kwa ajili ya umeme, wakijaza salio kama simu ya mkononi - na fedha zinapoisha, umeme hukatika ghafla.

Kila kitu kinategemea hali yenu, kama mna kazi, kama mnategemea msaada wa serikali, au kama mnaishi kwa mapato ya kila wiki. Kwa sababu dola 20 inaweza tu kutosha kwa siku moja pengine. Yote yanategemea mnavyomiliki. Ikiwa mnayo jokofu, jokofu ya uhifadhi mkubwa, na kiyoyozi. Lakini watoto wangu wanapokuja nitakuwa na vyote vitatu vikiendelea

Bernadette

Gharama ya umeme kwa siku moja inaweza kufikia dola ishirini hadi arobaini, wakati mwingine hata zaidi wakati wa joto la kiangazi. Bernedette anasema kuwa anajipatia umeme kwa uangalifu kila wakati, hasa wakati watoto wake watatu wako nyumbani. Kwenye barabara, takriban kilomita ishirini na saba kusini, katika jamii ya asili ya Djarindjin,

Audrey Shadforth ana hadithi kama hiyo. Audrey anasema nguvu zake za umeme ziliisha usiku uliopita kabla hatujamhoji.

Tulikuwa na umeme usiku mzima kisha karibu saa tatu usiku umeme ukaenda. Kufikia saa mbili na dakika arobaini tunatakiwa kuharakisha kutafuta umeme, kutafuta pesa za kulipia umeme. Hiyo ilitupa kama, dakika chache tu.

Audrey Shadforth

Kote Australia, takriban nyumba elfu kumi na tano za Mataifa ya Kwanza zinatumia umeme wa kulipa kabla.

Kwa wengi, si chaguo; ni njia pekee inayotolewa na muuzaji wao. Ripoti ya Original Power, kwa ushirikiano na Taasisi ya Utafiti ya Nulungu ya Notre Dame na Chuo Kikuu cha Western Sydney, inaonyesha jinsi suala hilo lilivyotapakaa.

 Ilibaini kuwa watu wapatao elfu sitini na tano wa Mataifa ya Kwanza wanaishi chini ya mifumo ya malipo ya lazima kabla — ambapo nyumba hukatwa umeme kwa wastani mara zaidi ya thelathini kwa mwaka.

Lloyd Pigram anatoka Taasisi ya Utafiti ya Nulungu Broome. Yeye ni mmoja wa watafiti walioendesha mahojiano katika jamii za mbali kusaidia kuandaa ripoti hiyo, iliyoitwa Haki ya Umeme.

 

Wazee wenye magonjwa sugu walikuwa wakikosa nguvu tulipokuwa tukifanya tafiti, hadi watu waliohitaji kuongeza umeme tulipokuwa tukifanya mahojiano... Ni vigumu kutokuwa na hasira kwa sababu ni kama umeme umekatika na hawana muda mrefu wa kuishi. Wanapata taabu kwa sababu wanajua kwamba umeme uko kwenye hali tete

Lloyd Pigram

Sababu ya hili ni kwamba katika sehemu za mbali za Australia, jamii nyingi hazikuunganishwa na mtandao mkuu wa umeme na zilitegemea mifumo midogo ya ndani, jambo ambalo liliifanya bili na malipo kuwa magumu kusimamia.

Kwa hivyo kampuni za umeme zilianzisha mita za kulipia kabla, kuhakikisha bili zinalipwa mapema lakini pia kuunda mfumo ambapo wasimamizi wanazingatia zaidi kukusanya malipo kuliko kulinda haki ya watu kupata umeme.

Daktari Josie Douglas kutoka Central Land Council anasema bila ulinzi imara zaidi kwa walaji, jamii zitaendelea kubaki nyuma katika malengo ya kitaifa ya Kutoa Nafasi Sawa.

 

 

 

Kati ya mamlaka nne, Northern Territory wako pabaya zaidi. Hii ni jambo la kusikitisha. Watu wa jamii za kiasili wanaoishi maeneo ya mbali wanakabiliwa na kukatwa huduma mara Hamsini na tisa kwa mwaka. Tunajua kukatwa huku kuna uhusiano mkubwa na joto. Joto linapopanda, kukatwa kunazidi.

Dr. Josie Douglas

Ripoti inatahadharisha kuwa joto linapozidi kuongezeka, athari za kupoteza umeme zinaweza kuwa hatari kwa maisha.

Mkurugenzi Mtendaji wa Energy Consumers Australia, Brendan French, anasema kwamba kukosa umeme kunamaanisha hakuna baridi ya kuhifadhi chakula wala dawa, hakuna mfumo wa kutuliza joto, na hakuna ufikiaji wa tahadhari za usalama wakati wa vipindi vya joto kali au vimbunga.

Kuna maelfu ya watu wanaoishi bila ulinzi wa watumiaji ambao ninyi na mimi tunafurahia. Na pia hakuna fursa yoyote, kama kinaya, kwamba katikati ya Australia ambapo siku mia moja zina zaidi ya nyuzijoto 35, watu hawana upatikanaji wa nishati ya jua kupunguza gharama zao. Cha ajabu kuhusu ripoti hii, hata hivyo, ni kwamba haijikiti tu katika historia au ukosefu wa haki na usawa. Inajikita katika ramani ya njia

Brendan French

 

Katika taarif HIYO Waziri wa Hali ya Hewa na Nishati Chris Bowen alisema kuwa serikali imepokea ripoti na inathamini taarifa kuhusu usalama wa nishati katika jamii za mbali — lakini hajatoa ahadi thabiti yoyote, akisema kwamba usambazaji wa nishati unaendelea kuwa jukumu la majimbo na maeneo.

 Msemaji wa serikali ya Magharibi mwa Australia alisema itazingatia mapendekezo ya ripoti, akisisitiza usambazaji wa mfumo wa kupima wa Horizon Power na mipango ya nishati ya jua ili kuboresha uaminifu na usawa wa nishati katika jamii za mbali.

Serikali ya Northern Territory pia inasema ingefanya mapitio ya ripoti hiyo na kuzingatia mapendekezo yoyote kuboresha uratibu au kurahisisha upatikanaji wa programu za misaada, wakati huohuo Horizon Power iliongeza kuwa inatoa msaada kwa walio katika ugumu na mafunzo ya nishati, lakini maamuzi makubwa ya sera yanabaki kwa serikali.

 Kwa kuwa matukio ya hali mbaya ya hewa kama mawimbi ya joto yanatabiriwa kuongezeka, kuweka umeme wazi imekuwa muhimu zaidi kuliko wakati mwingine wowote.

Huko Ardyaloon, Bernedette Angus anasema jumuiya yake imejifunza kutunzana.

Hivyo ndivyo familia zote hufanya, hupeana msaada. Hata leo hii mtu amemnasa kasa na wote tulienda huko, kutualika, kuja kula. Kwa hiyo hakuna atakayekaa njaa

Bernadette Angus