รู้จักระบบการเมืองของออสเตรเลีย ก่อนเลือกผู้นำคนต่อไป

election image.jpg

รูปจำลองบัตรเลือกตั้ง Credit: Getty Images

การเลือกตั้งรัฐบาลสหพันธรัฐของออสเตรเลียจะมีขึ้นในวันที่ 3 พฤษภาคมนี้ ก่อนที่คุณจะไปใช้สิทธิ์ลงคะแนนเสียง เรามีข้อมูลเกี่ยวกับระบบการเมืองของออสเตรเลีย เพื่อให้คุณเข้าใจขั้นตอนการจัดตั้งรัฐบาล หลังการนับคะแนนเสร็จสิ้น


การเลือกตั้งรัฐบาลสหพันธรัฐ (รัฐบาลกลาง) จะมีขึ้นในวันเสาร์ที่ 3 พฤษภาคม

แล้วระบบรัฐสภาออสเตรเลียเป็นอย่างไร? และใครคือผู้ที่มีบทบาทสำคัญทางการเมือง?

ระบบการเมืองของออสเตรเลียเป็นระบอบราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ โดยมีรัฐสภาเป็นกลไกหลักในการบริหารประเทศ

และออสเตรเลียมีการปกครองในระบอบราชาธิปไตย เนื่องจากยังคงเป็นสมาชิกของเครือจักรภพอังกฤษ และประมุขแห่งรัฐของออสเตรเลียคือ พระเจ้าชาร์ลส์ที่ 3 แห่งสหราชอาณาจักร

แม้ออสเตรเลียมีระบบการปกครองในระบอบราชาธิปไตย แต่ออสเตรเลียนับเป็นประเทศที่มีเอกราช โดยได้รับสิทธิ์ในการปกครองตนเองจากสหราชอาณาจักรเมื่อปี 1986

ในปัจจุบัน กษัตริย์มีบทบาทในเชิงสัญลักษณ์เท่านั้น และมีคือผู้ว่าการรัฐ (Governor General) เป็นผู้แทนพระองค์
ออสเตรเลียปกครองโดยรัฐบาลสามระดับได้แก่ รัฐสภาของรัฐบาลกลาง รัฐสภาของรัฐหรือมณฑล และสภาเทศบาลท้องถิ่น

แต่ละระดับมีหน้าที่แตกต่างกัน อย่างไรก็ตาม หน่วยงานที่มีอำนาจตัดสินใจสูงสุดในการตัดสินใจเชิงนโยบายระดับประเทศคือรัฐสภาของรัฐบาลกลาง ในกรุงแคนเบอร์รา

การเลือกตั้งระดับรัฐบาลสหพันธรัฐมีขึ้นทุก 3 ปี และประชากรออสเตรเลียผู้มีสิทธิ์ลงคะแนนสามารถลงคะแนนเสียงเลือกตัวแทนสู่รัฐสภา

จากนั้น พรรคการเมืองหรือกลุ่มพันธมิตรของพรรคการเมืองที่เสียงข้างมาก หรือได้รับการสนับสนุนจากสมาชิกส่วนใหญ่ในสภาผู้แทนราษฎร จะได้รับสิทธิ์ในการจัดตั้งรัฐบาลและแต่งตั้งนายกรัฐมนตรี

สำหรับรัฐสภาออสเตรเลียนั้นมี 2 ระดับได้แก่ สภาผู้แทนราษฎร (House of Representative) หรือสภาล่าง และวุฒิสภา (Senate) หรือที่เรียกว่าสภาสูง

แคท กลีสัน รองประธานจากคณะกรรมการการเลือกตั้งออสเตรเลีย (Australian Electoral Commission) องค์กรอิสระที่ดำเนินการจัดการเลือกตั้งระดับประเทศของออสเตรเลียอธิบายหลักการทำงานของสภาว่า
นายกรัฐมนตรีจะมาจากสภาผู้แทนราษฎร และวุฒิสภาทำหน้าที่ตรวจสอบ การทำงาน ทั้งสองสภาก็มีกระบวนการทำงานแตกต่างกัน แต่ทั้งสองสภาเป็นกลไกที่สำคัญมากในการตัดสินใจทางการเมืองในออสเตรเลีย
กลีสันกล่าว
ในทางปฏิบัติ ก่อนที่รัฐบาลสหพันธรัฐจะสามารถผ่านกฎหมายได้ จะต้องมีการเสนอร่างกฎหมายต่อสภาผู้แทนราษฎร จากนั้นผ่านการพิจารณาของวุฒิสภา และสุดท้ายต้องได้รับการอนุมัติจากผู้ว่าการรัฐ ในนามของรัฐบาล เพื่อให้มีผลบังคับใช้

ในประวัติศาสตร์ของการเมืองออสเตรเลียที่ผ่านมา พรรคการเมืองที่มักได้รับเลือกให้เป็นรัฐบาลสลับระหว่างพรรคแรงงาน (Labour party) ซึ่งเป็นพรรคฝ่ายซ้าย กับพรรคเสรีนิยม-ชาตินิยม (Liberal-National Coalition) ซึ่งเป็นพรรคฝ่ายขวา
Australia Prime Minister Anthony Albanese
แอนโทนี อัลบานีซี นายกรัฐมนตรีคนปัจจุบัน Source: AAP
แอนโทนี อัลบานีซี นายกรัฐมนตรีคนปัจจุบัน หัวหน้าพรรคแรงงานให้คำมั่นในระหว่างการหาเสียง ก่อนการเลือกตั้งที่จะมีขึ้น

“เราจะไม่เผชิญภาวะเศรษฐกิจถดถอย จะสร้างงาน 1.1 ล้านตำแหน่ง ลดอัตราเงินเฟ้อจาก 6 เปอร์เซ็นต์ ให้เหลือ 2 เปอร์เซ็นต์ ยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชน และจะไม่ทิ้งใครไว้ด้านหลัง เดินหน้าโครงการ NBN และโครงการ Gonski ให้แล้วเสร็จตามแผน”
PETER DUTTON
ปีเตอร์ ดัตตัน ผู้นำพรรคฝ่ายค้าน Source: AAP / JONO SEARLE/AAPIMAGE
ขณะเดียวกัน ปีเตอร์ ดัตตัน ผู้นำพรรคฝ่ายค้านและหัวหน้าพรรคพันธมิตรกล่าวว่า เขาสมควรได้รับโอกาสในการบริหารประเทศ

“ผมมั่นใจว่าเราสามารถจัดตั้งรัฐบาลเสียงข้างมากได้ เพราะประชากรออสเตรเลียอีกหลายล้านคนไม่สามารถทนสูญเงินให้กับพรรคแรงงานได้อีกสามปี”

นอกเหนือจาก 2 พรรคการเมืองหลักแล้ว นักการเมืองอิสระและพรรคการเมืองขนาดเล็กก็เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในช่วง 40 ปีที่ผ่านมา ตามข้อมูลของออสเตรเลีย อินสติทิว (Australia Institute)

พรรคการเมืองขนาดเล็กเหล่านี้ได้แก่ พรรคกรีนส์ (Greens) พรรคฝ่ายซ้ายซึ่งนำโดยอดัม แบนด์ท ซึ่งมีสมาชิกรัฐสภา 4 คน และวุฒิสมาชิก 11 คน ในรัฐสภาของรัฐบาลสหพันธรัฐ

“การเปลี่ยนแปลงสามารถเกิดขึ้นได้ และก้าวแรกคือการลงคะแนนให้คนที่ต่อสู้เพื่อคุณ ไม่ใช่เพื่อเหล่ามหาเศรษฐี”
building industry
อาคารรัฐสภาแห่งสหพันธรัฐออสเตรเลีย ณ กรุงแคนเบอร์รา Source: Getty
ยังมีพรรค วัน เนชัน (One Nation) พรรคฝ่ายขวา นำโดยพอลลีน แฮนสัน ซึ่งมีสมาชิกวุฒิสภา 2 คน

“นโยบายการอพยพย้ายถิ่นจะต้องสนองผลประโยชน์ที่ดีที่สุดสำหรับออสเตรเลียด้วยการให้ความสำคัญกับผู้อพยพจากประเทศที่มีวัฒนธรรมและค่านิยมคล้ายคลึงกัน และปฏิเสธการอพยพของผู้คนจากประเทศที่แตกต่าง”

สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรมีบทบาทสำคัญในการร่างและผ่านกฎหมาย

โดยผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งจะลงคะแนนเลือกสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรทั้งหมด 150 คน รวมถึงสมาชิกวุฒิสภา 40 คนจากทั้งหมด 76 คน

สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเป็นตัวแทนของชุมชนท้องถิ่นทั่วประเทศ และมีวาระการดำรงตำแหน่ง 3 ปี

“เขตเลือกตั้งถูกกำหนดตามพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ และแต่ละเขตจะเลือกผู้แทนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 1 คน พื้นที่ทางภูมิศาสตร์เหล่านี้มีขนาดต่างกัน เนื่องจากเขตเลือกตั้งแต่ละแห่งมีจำนวนผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งใกล้เคียงกัน ดังนั้น สมาชิกรัฐสภา 1 คนจึงเป็นตัวแทนของเขตเลือกตั้ง 1 แห่ง”
Polling booth on election
ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งหย่อนบัตรลงในกล่อง Source: SBS / SBS Radio
 สำหรับวุฒิสภา ระบบแตกต่างไป

แต่ละรัฐมีวุฒิสมาชิก 12 คน ไม่ว่าจะมีจำนวนประชากรเท่าใด

มณฑลนอร์เทิร์นเทร์ริทอรีและมณฑลนครหลวงออสเตรเลีย (หรือตัวย่อ ACT) จะมีวุฒิสมาชิก 2 คน

วุฒิสมาชิกจะมีวาระการดำรงตำแหน่ง 6 ปี โดยใช้ระบบการเลือกตั้งแบบสลับกัน ในแต่ละครั้ง วุฒิสมาชิกครึ่งหนึ่งจะต้องเข้าสู่กระบวนการเลือกตั้ง

และนั่นคือภาพรวมของระบบการเมืองของออสเตรเลีย

หากคุณยังไม่ได้วางแผนว่าจะลงคะแนนเสียงในการเลือกตั้งครั้งนี้อย่างไร สามารถหาข้อมูลได้ที่เว็บไซต์ของคณะกรรมการการเลือกตั้งออสเตรเลีย aec.gov.au


ติดตามเอสบีเอส ไทย ได้อีกทาง เว็บไซต์ | เฟซบุ๊ก | อินสตาแกรม

ฟังพอดคาสต์ของเอสบีเอส ไทยผ่านแอปพลิเคชัน SBS Audio ดาวน์โหลดจาก Apple Store หรือจาก Google Play  

Share
Follow SBS Thai

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Thai-speaking Australians.
Understand the quirky parts of Aussie life.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
Thai News

Thai News

Watch in onDemand
รู้จักระบบการเมืองของออสเตรเลีย ก่อนเลือกผู้นำคนต่อไป | SBS Thai