Giữa lúc xảy ra tranh luận về số lượng người nhập cư vào Úc, một chuyên gia đề xuất điều chỉnh tỷ lệ giữa người nhập cư có tay nghề và lao động thời vụ (backpacker) có thể tạo nên sự khác biệt.
Hôm Chủ nhật, bà Sussan Ley – lãnh đạo phe đối lập – nói trên chương trình Insiders của ABC rằng chính phủ đang điều hành một hệ thống di trú “lộn xộn”, và rằng tổng số người nhập cư đến Úc đang tạo áp lực lên việc làm, cơ sở hạ tầng và dịch vụ.
Cuộc tranh luận về chính sách di trú diễn ra sau khi chính phủ tuần trước thông báo sẽ duy trì mức trần nhập cư là 185.000 suất, đúng bằng năm ngoái, và tiếp tục tập trung vào nhóm nhập cư có tay nghề.
Trong một nghiên cứu được công bố hôm thứ Hai, ông Alan Gamlen – Giám đốc Migration Hub tại Đại học Quốc gia Úc – cho rằng cần giải quyết những vấn đề căn bản, bắt đầu từ thực tế là người nhập cư tạm thời đang dẫn dắt phần lớn sự tăng trưởng trong lực lượng lao động có tay nghề.
“Chính sách di trú hiện tại không công nhận vai trò then chốt của nhóm người nhập cư này,” ông nói, bao gồm khách du lịch, du học sinh và lao động kỳ nghỉ.
“Ví dụ, nhiều người cho rằng backpacker chỉ làm trong ngành dịch vụ hoặc nông trại, nhưng trên thực tế họ cũng tham gia các công việc có kỹ năng. Việc hiểu sai về sinh viên và lao động kỳ nghỉ đã che lấp đóng góp thực sự của họ đối với lực lượng lao động có tay nghề của Úc.”
Ông Gamlen cho biết chương trình hiện tại không được thiết kế để thiết lập một nguồn cung ổn định lao động có tay nghề vào nước này.
“Mặc dù hạn ngạch nhập cư thường trú chính thức là 185.000 mỗi năm, nhưng chỉ 12% trong số đó dành cho lao động có tay nghề từ ngoài nước, trong khi một phần lớn các suất được phân bổ cho vợ/chồng, con cái hoặc các diện đoàn tụ gia đình,” ông nói.
“Điều này để lại quá ít chỗ cho các nhóm khác, chẳng hạn như những người có visa bảo lãnh từ doanh nghiệp. Nhu cầu đối với loại visa này đang tăng vọt, và nhóm này luôn mang lại kết quả thị trường lao động mạnh mẽ nhất. Nhưng số lượng lại bị hạn chế, tạo nên sự mất cân đối cơ cấu.”
Ông Gamlen lập luận rằng cần tập trung nhiều hơn nữa vào diện visa tay nghề để chính sách di trú của Úc đáp ứng tốt hơn các thách thức nhân khẩu học.
“Chúng tôi nhận thức rằng các đề xuất này sẽ gặp thách thức về nguồn lực và thay đổi cần thời gian. Nhưng chúng ta phải làm đúng, để bảo đảm chính sách di trú của Úc phục vụ tốt hơn cho các mục tiêu kinh tế và xã hội của đất nước,” ông nói.
Theo số liệu mới nhất của Cục Thống kê Úc, đến ngày 30/6/2024, Úc ghi nhận lượng nhập cư ròng 446.000 người.
Nhóm người nhập cư lớn nhất là sinh viên tạm trú, với 207.000 người.
Bộ trưởng Giáo dục Jason Clare vào tháng 8 đã công bố mức trần quốc gia cho sinh viên quốc tế là 295.000 suất vào năm 2026, nhằm quản lý tăng trưởng “một cách bền vững”.
Bà Ley trước đây từng nói số lượng người nhập cư “quá cao” và hôm Chủ nhật tiếp tục nhấn mạnh rằng chính phủ chưa “chuẩn bị hạ tầng phù hợp”.
Trao đổi với SBS News, cựu Thứ trưởng Bộ Di trú Abul Rizvi đồng ý rằng Úc đang chịu áp lực ở một số lĩnh vực, nhưng cho rằng không nhất thiết phải đổ lỗi cho chính phủ Albanese.
“Việc đổ lỗi qua lại giữa hai bên chính trị không giúp ích gì,” ông Rizvi nói.
“Thực tế là những vấn đề liên quan đến hạ tầng, khủng hoảng nhà ở và áp lực lên dịch vụ đã đến với chúng ta trong nhiều năm, thậm chí nhiều thập kỷ. Và bà Ley từng là bộ trưởng nội các cấp cao trong phần lớn giai đoạn đó.”
Ông Rizvi cho rằng Úc đã gặp “vấn đề” trong việc thu hút lao động xây dựng có tay nghề, và điều này đang gây áp lực lên tình trạng thiếu nhà ở.
Ông nói cả hai đảng lớn cần cam kết với kế hoạch chi tiết dài hạn hơn cho hệ thống di trú, đặc biệt khi dân số già đang gây sức ép lên hệ thống y tế.
“Nếu nhìn vào ngân sách năm 2019, trước COVID, dân số chúng ta khi đó được dự báo sẽ lớn hơn hiện nay. Nếu vậy, kế hoạch hạ tầng để đối phó với dân số lớn hơn đó là gì?”
READ MORE

SBS Việt ngữ