Các rặng san hô sống động rực rỡ của Úc, đang thay đổi nhanh chóng.
"Thật không may, những rặng san hô dễ bị tổn thương nhất, cũng chính là những nơi mà mọi người thường ví von, là vẻ đẹp của một kỳ quan. Ví dụ như san hô Staghorn và Platings, những loài san hô mang lại màu sắc rực rỡ và rất nhiều cấu trúc. Vì vậy tôi nghĩ rằng, các rặng san hô của chúng ta trong tương lai sẽ vẫn tồn tại ở một mức độ nào đó, nhưng chúng sẽ thay đổi về dáng vẻ và chức năng”, .Thomas Holmes
Đó là lời Tiến sĩ Thomas Holmes, Trưởng Chương trình Khoa học Hải Dương tại Khoa Đa dạng Sinh học, Bảo tồn và Di tích.
Trong giai đoạn 2024 đến 2025, Tây Úc đã trải qua hiện tượng san hô bị tẩy trắng trên diện rộng nhất, từng được ghi nhận tại tiểu bang này.
Hiện tượng san hô bị tẩy trắng xảy ra, khi san hô đẩy tảo sống trong mô của chúng ra ngoài, khiến chúng mất màu và chuyển sang màu trắng.
Tiến sĩ James Gilmour là một nhà khoa học tại Viện Khoa học Hải Dương Úc.
Ông cho biết, một yếu tố là đợt nắng nóng.
"Đây là sự kết hợp của đợt nắng nóng dữ dội nhất. Nó cũng là đợt nắng nóng kéo dài nhất và bao phủ diện tích không gian rộng nhất. Vì vậy, nó thực sự bao phủ 1500 kí lô mét vuông rặng san hô Tây Úc và đã kéo dài trong nhiều tháng”, James Gilmour.
Thế nhưng nguyên nhân chính theo các nhà khoa học, là nhiệt độ tăng do khí thải carbon.
Tiến sĩ Gilmour cho biết, căng thẳng do nhiệt độ đã dữ dội và lan rộng hơn trước đây.
"Những gì chúng ta thấy là nhiệt độ đã tăng từ 1 đến 4 độ và tình trạng này đã duy trì trong nhiều tháng, vì vậy chính căng thẳng nhiệt độ tích tụ đó đã khiến san hô bị tẩy trắng và trong một số trường hợp như bị nấu chín và đã chết”, James Gilmour.
Được biết hầu hết các rặng san hô trên khắp bờ biển phía tây bắc của Úc, đã phải hứng chịu các hiện tượng san hô bị tẩy trắng trong năm nay.
Hai rặng san hô Mermaid và Clarke ở Rowley Shoals, cách Broome khoảng 260 kí lô mét, đã bị ảnh hưởng nặng nề, ghi nhận tỷ lệ mứa tử vong từ 61 đến 90%.
Ở những nơi khác, rặng san hô Ningaloo được công nhận là Di sản Thế giới, đã trải qua tình trạng san hô bị tẩy trắng và tỷ lệ tử vong cao, từ 31 đến 60%.
"Nhìn chung chúng ta biết rằng, phải mất khoảng một thập niên để một rặng san hô phục hồi, sau một sự kiện tẩy trắng nghiêm trọng. Nhưng thật không may, những gì chúng ta đang thấy hiện nay, ở mức khoảng 1,5 độ so với thời kỳ tiền công nghiệp, là các sự kiện tẩy trắng xảy ra vài năm một lần. Vì vậy, chúng thực sự thiếu khả năng phục hồi này. Có một số mức độ thích nghi và có một số mảng san hô đang thoát ra. Việc theo đuổi những khác biệt đó, thực sự là trọng tâm cho các nghiên cứu trong tương lai”, James Gilmour.
Được biết rặng san hô Great Barrier cũng bị ảnh hưởng, đánh dấu lần đầu tiên hai rặng san hô thuộc Di sản Thế giới, ở hai phía đối diện của đất nước, bị tẩy trắng cùng một lúc.
Năm rồi, rặng san hô Great Barrier đã trải qua sự suy giảm độ che phủ san hô hàng năm, lớn nhất từ trước đến nay, ở 2 trong số 3 khu vực của nó.
Tiến sĩ Gilmour cho biết, hậu quả của việc tẩy trắng san hô không chỉ giới hạn ở rặng san hô.
"Như chúng ta đã thấy trong buổi hội thảo hôm nay, hậu quả của việc mất san hô là vô cùng to lớn. Rõ ràng, san hô hình thành nên hệ sinh thái, nhiều loài động vật khác ăn san hô hoặc sử dụng san hô làm nơi trú ẩn, nhưng sau đó, những tác động này không chỉ ảnh hưởng đến san hô, mà còn đến cá, chim và các loài động vật có vú dưới biển khác”, James Gilmour.
Được biết có hơn 100 nhà khoa học và quản lý biển đã tập trung tại Perth tuần này, ngày hôm qua 12 tháng 8, để thảo luận về dữ liệu họ đã thu thập được trong 6 tháng qua.
Giờ đây họ sẽ nghiên cứu để xác định xem, diện tích san hô vẫn có thể phục hồi được bao nhiêu.
READ MORE
SBS Việt ngữ
