Một bản duyệt xét hệ thống vừa được công bố trên tạp chí JAMA Psychiatry đã phân tích hiện tượng ngưng dùng thuốc chống trầm uất, dựa trên dữ liệu từ hơn 50 nghiên cứu ngẫu nhiên, với sự tham gia của 17.828 bệnh nhân, trong số đó, phần đông là phụ nữ và độ tuổi trung bình là 44.
Kizzy, một chuyên viên y tế liên ngành, là một trong những người có trải nghiệm trực tiếp với vấn đề sức khỏe tâm thần.
Cô cho biết đã từng chống đối việc dùng thuốc, nhưng vì tình trạng suy sụp và tự sát nghiêm trọng, cô cuối cùng đã chấp thuận thử sử dụng Sertraline, một loại thuốc chống trầm uất.
“Ngay từ đầu tôi đã cảm thấy mình bị tê liệt về cảm xúc. Thuốc tôi dùng có khả năng ảnh hưởng gan, nên không thể uống rượu, dù đó là một điều lành mạnh”, Kizzy.
Kizzy đã hai lần từ bỏ thuốc.
“Tôi mong rằng, sẽ có ngày không cần dựa vào dược phẩm mà vẫn duy trì được sức khỏe tâm thần. Ngưng thuốc không đúng cách gây ra nhiều triệu chứng”, Kizzy
Được biết bản duyệt xét cho thấy, những người ngưng dùng thuốc chống trầm uất, có khuynh hướng gặp nhiều triệu chứng hơn, so với người dùng giả dược, hoặc tiếp tục dùng thuốc.
Các triệu chứng thường gặp là chóng mặt, buồn nôn, rối loạn giấc ngủ, thay đổi tâm trạng và cảm giác như có ‘sương mù trong não’.
Tiến sĩ Ramya Raman, Phó Chủ tịch và Chủ tịch Khu vực Tây Úc thuộc Tổ chức Bác sĩ Hoàng gia Úc (RACGP) khẳng định, quyết định bắt đầu hoặc ngưng thuốc, nên dựa trên sự đồng thuận giữa bác sĩ và bệnh nhân.
“Chúng tôi xem xét thời gian bệnh nhân đã ổn định, tình trạng tâm lý hiện tại, liệu họ có được hỗ trợ từ chuyên viên tâm lý hay các liệu pháp như trị liệu hành vi nhận thức hay chưa”, Ramya Raman.
Theo Viện Y tế và Phúc lợi Úc, khoảng 1 trong 7 người dân Úc, tương đương 3, 9 triệu người đang sử dụng thuốc chống trầm cảm và việc dùng thuốc lâu dài trên 12 tháng đang có chiều hướng tăng, kèm theo là mối lo ngại về rủi ro lâu dài.
Được biết thuốc men không phải là lựa chọn đầu tiên, cho thanh thiếu niên.
Bà Sonya Morrissey, Cố vấn toàn quốc về y khoa của Headspace, một tổ chức chăm sóc tâm thần cho người trẻ, cho biết hiện nay ngành đã hiểu rõ hơn về cách hỗ trợ tiến trình giảm liều cho người dùng.
Tuy nhiên bà thừa nhận, còn ít nghiên cứu liên quan đến đối tượng từ 12 đến 25 tuổi, vốn là đối tượng chính của tổ chức Headspace.
“Tại Headspace, chúng tôi không xem thuốc chống trầm uất là phương án đầu tiên, ưu tiên là các liệu pháp tâm lý. Tuy nhiên, một số trường hợp nếu triệu chứng quá nặng hoặc không đáp ứng, chúng tôi mới cân nhắc sử dụng thuốc”, Sonya Morrissey.
Trong khi đó Giáo sư Paul Fitzgerald, Giám đốc Trường Y khoa và Tâm lý học thuộc Đại học Quốc gia Úc cho biết, một số bệnh nhân gặp phải cảm giác bất thường như ‘sốc điện trong óc’, thường được gọi là brain zaps, ông cảnh báo rằng nếu không được báo trước, cảm giác này có thể rất đáng sợ.
Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng vẫn khó phân biệt giữa triệu chứng do ngưng thuốc và việc tái phát của chứng trầm cảm hay lo âu và vai trò quan trọng của bác sĩ đa khoa, có chuyên môn về tâm thần.
Trở lại với Kizzy, cô chia sẻ rằng một trong những yếu tố quan trọng nhất giúp cô vượt qua giai đoạn khó khăn là, tìm được một bác sĩ đa khoa có tâm và có hiểu biết về tâm thần.
“Khi bạn gặp một bác sĩ không chỉ có chuyên môn, mà còn thật sự lắng nghe và tôn trọng bạn, bạn sẽ cảm thấy an toàn để chia sẻ, tư vấn và cùng nhau đưa ra quyết định về việc dùng hay ngưng thuốc”, Kizzy.
READ MORE
SBS Việt ngữ
