Thu hẹp khoảng cách: Quan điểm của người Bản địa về giáo dục và sự thay đổi

Australia Explained - Indigenous Education

First Nations-led education sees stronger engagement, outcomes and pathways for young people. Credit: courtneyk/Getty Images

Giáo dục là con đường dẫn đến cơ hội, nhưng trong một thời gian dài, học sinh bản địa ở Úc đã phải đối mặt với những rào cản để thành công. Tuy còn nhiều thách thức, nhưng những thay đổi tích cực đang diễn ra, ngày càng nhiều học sinh bản địa hoàn thành chương trình phổ thông, các trường đại học đang tiếp thu kiến thức của người bản địa, và các chương trình do cộng đồng dẫn dắt đang tạo ra sự khác biệt thực sự.


Key Points
  • The gap in education outcomes between Indigenous and non-Indigenous students has narrowed over the years, but still remains. 
  • Some experts believe that embracing First Nations-led and cultural education initiatives will improve education outcomes for all children. 
  • A Year 12 graduate credits teacher support and connection with culture through school for her academic milestone.  
Trước khi châu Âu đô hộ, các nền văn hóa của các Quốc gia Đầu tiên đã có hệ thống giáo dục phong phú là gắn bó sâu sắc với đất đai, tri thức và cộng đồng.

Những truyền thống này tiếp tục mang lại những hiểu biết quý giá cho đến ngày nay.

Tuy nhiên, bất bình đẳng trong kết quả giáo dục vẫn tồn tại.

Học sinh bản địa có tỷ lệ đi học, tỷ lệ biết chữ và biết tính toán, cũng như tỷ lệ đại diện vào đại học thấp hơn. Điều này là do các yếu tố lịch sử và hiện tại như phân biệt đối xử, thiếu nền giáo dục hòa nhập văn hóa và bất lợi về kinh tế xã hội.

Năm 2008, chính phủ Úc đã chính thức xin lỗi người Úc bản địa về sự ngược đãi mà họ phải chịu đựng, đặc biệt là việc trẻ em bị ép buộc rời xa gia đình, cộng đồng và đất nước.

Một phần của lời xin lỗi này là một cam kết, nhằm thu hẹp khoảng cách giữa người Úc bản địa và người Úc không phải bản địa trong nhiều lãnh vực của cuộc sống, bao gồm cả giáo dục.

Sharon Davis, một người thuộc bộ tộc Bardi và Kija, là Giám đốc điều hành của Tập đoàn Giáo dục Thổ dân và Người dân Eo biển Torres Quốc gia (NATSIEC).

Bà cho rằng điều quan trọng là phải thừa nhận lịch sử phân biệt đối xử, mà trẻ em bản địa phải đối mặt, khi thảo luận về cách thu hẹp khoảng cách giáo dục.

“Luật pháp và chính sách đã rõ ràng ngăn cản trẻ em thổ dân đến trường ngay từ đầu. Có một báo cáo gần đây từ NIYEC, tức ‘Liên minh Giáo dục Thanh thiếu niên Bản địa Quốc gia’, mà mọi người có thể dễ dàng tra cứu và tìm kiếm trên Google. Báo cáo này nêu bật các chính sách, như chính sách loại trừ theo yêu cầu, được đưa ra vào đầu thế kỷ 20. Họ thực sự đã soạn thảo các chính sách, cho phép các gia đình không phải thổ dân, có thể yêu cầu đưa trẻ em thổ dân ra khỏi lớp học”, Sharon Davis.
Sharon Davis.jpeg
Sharon Davis, CEO of NATSIEC Source: Supplied / Sharon Davis
Tuy nhiên, phần quan trọng của ‘Thỏa thuận Quốc gia về Thu hẹp Khoảng cách’ là cải cách cách thức chính phủ làm việc với người dân và cộng đồng các Quốc gia Đầu tiên, để khắc phục bất bình đẳng mà người dân Thổ dân và người dân đảo Torres phải chịu đựng.

Bà giải thích tầm quan trọng của các cải cách, như việc cùng nhau ra quyết định và xây dựng khu vực giáo dục do cộng đồng kiểm soát.

“Chúng tôi biết rằng các tổ chức do cộng đồng thổ dân kiểm soát, là cách bền vững nhất để giải quyết các nhu cầu của cộng đồng. Và nơi nào người dân của chúng tôi dẫn dắt giáo dục, chúng tôi thấy sự tham gia tốt hơn, kết quả tốt hơn và con đường vững chắc hơn cho thế hệ trẻ. Có lẽ song hành cùng với điều đó, quan hệ đối tác thực sự cũng quan trọng không kém. Vì vậy, khi các tổ chức của chúng tôi có thẩm quyền ra quyết định, bởi vì chúng tôi dựa trên kinh nghiệm sống chứ không phải giả định, thì đó là lúc bạn thấy sự thay đổi thực sự”, Sharon Davis.

Liệu giáo dục văn hóa có phải là con đường tiến về phía trước không?

Trong khi đó Tiến sĩ Anthony McKnight là một người thuộc bộ tộc Awabakal, Gameroi và Yuin, làm việc tại Trung tâm Bản địa Woolyungah của Đại học Wollongong.

Ông đã dành nhiều năm giảng dạy và nghiên cứu cách lồng ghép, phương pháp sư phạm thổ dân vào chương trình giảng dạy, chính sách và thực hành.

Ông tin rằng ý nghĩa của việc thu hẹp khoảng cách, cần được định hình lại trong giáo dục bản địa.

“Thu hẹp khoảng cách có nghĩa là, người thổ dân thu hẹp khoảng cách với nền giáo dục phương Tây. Nhưng nó lại để lại một khoảng cách rất lớn, cho hệ thống giáo dục của chính họ. Đối với tôi, điều này nên hướng đến trẻ em thổ dân ở giữa và sau đó, hai kiến thức sẽ kết hợp lại thành một nền tảng trung dung. Học sinh của chúng ta phải có kỹ năng, để có thể sống trong cả hai hệ thống kiến thức”, Anthony McKnight.
UOW INDIGENOUS LITERACY DAY
Dr McKnight has spent years teaching and researching how to embed Aboriginal pedagogy in curriculum, policy, and practice. Source: Supplied / MichaelDavidGray
Ông cho biết việc đo lường thành công giáo dục, chỉ thông qua các chỉ số như điểm số biết chữ, hoặc tỷ lệ đi học, là bỏ lỡ bức tranh toàn cảnh.

Bình đẳng về kết quả giáo dục—một lộ trình đang được diễn biến

Nhưng ông nhấn mạnh rằng, việc làm nổi bật khoảng cách trong kết quả giáo dục, vẫn rất quan trọng.

Ông lấy một ví dụ, từ dữ liệu toàn quốc gần đây nhất.

“Ví dụ, tỷ lệ duy trì học tập của học sinh bản địa ở trường trung học hiện ở mức khoảng 59% và so với học sinh không phải là người bản địa, thì tỷ lệ này là khoảng 85 phần trăm. Sự so sánh đó thực sự cho thấy, có điều gì đó trong hệ thống đang không hiệu quả. Hệ thống giáo dục mà chúng ta đang có, chưa bao giờ được thiết kế dành riêng cho người dân tộc Đầu tiên. Và khi chúng ta thấy những khoảng cách trong kết quả học tập, điều đó phản ánh việc giáo dục đã không đáp ứng được nhu cầu của học sinh, sinh viên và thanh thiếu niên Thổ dân và người dân Eo biển Torres, chứ không phải ngược lại”, Anthony McKnight.
Retori Lane.png
Retori Lane (L) with her mother, Jenadel Lane. Source: Supplied / Retori Lane
Năm rồi, Retori Lane, một thiếu nữ người bộ tộc Gamilaroi, đã ăn mừng việc hoàn thành Chứng chỉ Trung học Phổ thông (HSC) tại Cao đẳng Dubbo Senior.

Cô là một phần của nhóm học sinh Thổ dân đông nhất từ trước đến nay, đã hoàn thành Lớp 12 tại New South Wales.

Cô cho biết một môi trường học tập hỗ trợ, đã tạo nên sự khác biệt.

“Thực sự, việc tiếp cận hỗ trợ, chính là sự khác biệt giữa việc tốt nghiệp lớp 12 hay không. Đó là điều quan trọng nhất đối với tôi, sự hỗ trợ của nhà trường”, Retori Lane.

Được biết mạng lưới hỗ trợ của cô, bao gồm nhân viên nhà trường, giáo viên bản địa và nhân viên từ National Aboriginal Sports Corporation Australia (NASCA), một tổ chức điều hành các chương trình trên khắp NSW và Lãnh thổ phía Bắc, giúp học sinh bản địa kết nối với văn hóa và thành công trong học tập.

“Tôi chắc chắn đã nhận được rất nhiều sự hỗ trợ, đặc biệt là từ tất cả các nhân viên. Và cả các nhân viên của NASCA nữa, họ luôn đến, họ đưa bạn đến lớp, họ giúp đỡ bạn trong suốt quá trình. Và các giáo viên luôn sẵn sàng giúp đỡ bạn bất cứ điều gì”, Retori Lane.
Trong khi đó mẹ của Retori, bà Jenadel là phó hiệu trưởng trường Cao đẳng Dubbo Senior, nơi con gái bà tốt nghiệp.

Bà là người đầu tiên trong gia đình học đại học và nói về những thay đổi theo thế hệ, trong giáo dục bản địa.

“Vẫn có những đứa trẻ đến gặp tôi và chúng nói 'Thưa cô, con là người đầu tiên trong gia đình tốt nghiệp'. Ngay cả điều đó thôi cũng đã là một thành tựu cho dân tộc chúng tôi. Đối với tôi là một người bản địa và khi nghĩ về tất cả những điều đó, thì chúng tôi đã vượt qua được những khó khăn ở đất nước này, đó là một thành tựu, bởi vì dù phải đối mặt với bao nhiêu nghịch cảnh, với tư cách là người bản địa, chúng tôi vẫn có thể chinh phục được cách làm việc theo kiểu phương Tây, đó là giáo dục”, Jenadel Lane.

Cô chia sẻ rằng, mình cảm thấy được truyền cảm hứng, để giúp đỡ những người trẻ khác trong cộng đồng của mình, được trao quyền trong giáo dục và kết nối lại với văn hóa.

“Tôi đang cố gắng để có thể giáo dục những trẻ em bản địa khác, vốn đã đánh mất nó, những người không thực sự biết về nó và nó đã bị mai một qua nhiều thế hệ vì những gì đã xảy ra. Vì vậy, hy vọng tôi có thể góp phần vào quá trình phục hồi nền văn hóa này, đưa nó trở lại cuộc sống”, Retori Lane.

Điều đáng chú ý là, từ góc nhìn của người bản địa, việc thu hẹp khoảng cách giáo dục không chỉ có ý nghĩa cải thiện kết quả, mà còn là việc trân trọng kiến thức của các Quốc gia Đầu tiên, trao quyền cho cộng đồng lãnh đạo và tạo ra những không gian văn hóa an toàn.

Nó còn liên quan đến bản sắc, lòng tự hào và bảo đảm các thế hệ tương lai luôn kết nối với văn hóa, trong khi vẫn thành công theo cách riêng của họ.
Đăng ký hoặc theo dõi podcast Australia Explained để biết thêm thông tin hữu ích và các mẹo giúp bạn ổn định cuộc sống mới tại Úc.

Bạn có thắc mắc hoặc ý tưởng chủ đề nào không? Hãy gửi email cho chúng tôi theo địa chỉ australiaexplained@sbs.com.au.

Share
Follow SBS Vietnamese

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Vietnamese-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service