Tại Sudan, quân đội đã nắm quyền khi giải tán chính phủ chuyển tiếp, sau khi bắt giữ Thủ Tướng Abdalla Hamdok và các viên chức cao cấp khác.
Người đứng đầu quân đội, tướng Abdel Fattah Burhan loan báo trên truyền hình toàn quốc rằng, ông đã giải tán chính phủ và Hội đồng Chủ quyền Chuyển Tiếp, một cơ chế hỗn hợp quân đội và dân sự được thành lập chẳng bao lâu sau khi ông al-Bahir bị loại.
“Để chấn chỉnh đường lối của cuộc cách mạng, chúng tôi đã quyết định ban bố tình trạng khẩn cấp trên toàn quốc, giải tán Hội đồng Chủ quyền Chuyển tiếp và giải tán nội các”, Abdel Fattah Burhan .
Trong khi đó các vụ đụng độ diễn ra tại thủ đô Khartoum sau bài diễn văn của ông nầy, bộ Thông tin cho biết binh sĩ đã bắn đạn thật vào người biểu tình phản đối cuộc đảo chính bên ngoài Tổng Hành Dinh của quân đội.
Có 3 người biểu tình chết và khoảng 80 người khác bị thương khi quân đội nổ súng nhằm trấn áp cuộc biểu tình chống quân đội, theo Ủy ban Trung Ương Các Bác sĩ Sudan cho biết.
Những người biểu tình hô các khẩu hiệu ‘Chính quyền dân sự là sự chọn lựa của người dân’, phất cờ và đốt vỏ xe để tạo các trở ngại, cũng như hô to các câu như ‘Không có chuyện quân đội nắm quyền’.
Cuộc đảo chính của quân đội diễn ra hơn hai năm, sau khi những người biểu tình buộc phải phế truất nhà độc tài lâu năm Omar al-Bashir và chỉ vài tuần trước khi quân đội được cho là giao quyền lãnh đạo của Hội đồng Điều hành Đất nước cho dân sự.
Theo thỏa thuận chia sẻ quyền lực năm 2019 sau khi ông al Bashir bị sa thải, Sudan được cai trị bởi một Hội đồng có chủ quyền gồm các đại diện dân sự và quân sự, có nhiệm vụ giám sát tiến trình chuyển đổi sang một chính phủ dân sự hoàn toàn.
Thế nhưng trong những tuần gần đây, những rạn nứt trong giới lãnh đạo ngày càng lan rộng.
Sự tranh giành quyền lực của quân đội, đã bị cộng đồng quốc tế lên án.
Ông Stephan Dujarric là phát ngôn nhân của Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres.
“Tôi muốn đọc bảng tuyên bố từ Tổng thư ký rằng, ông lên án mạnh mẽ cuộc đảo chính quân sự đang diễn ra ở Khartoum và tất cả các hành động có thể gây nguy hiểm cho tiến trình chuyển đổi, nhằm ổn định chính trị của Sudan".
'Ông Tổng thư ký kêu gọi, tái lập tức khắc các thỏa thuận được quy định trong Hiến Pháp".
'Bất kỳ nỗ lực nào nhằm phá hoại quá trình chuyển đổi này đều có nguy cơ gây rủi ro cho an ninh, ổn định và phát triển của Sudan".
"Liên hiệp quốc sẽ tiếp tục sát cánh với người dân Sudan, khi họ nỗ lực thực hiện nguyện vọng vì một tương lai hòa bình, thịnh vượng và dân chủ”, Stephan Dujarric.
Còn bà Vicki Ford thuộc phân bộ Phi Châu của bộ Ngoại giao Anh Quốc tuyên bố trước quốc hội tại Luân đôn nói rằng, vụ đảo chính là không thể chấp nhận được vì phản bội người dân Sudan vaô bà kêu gọi lực lượng an ninh hãy phóng thích Thủ Tướng Abdallah Hamdok.
“Hành động của quân đội ngày nay thể hiện sự phản bội, không thể chấp nhận được đối với người dân Sudan và hành trình vươn tới nền dân chủ".
"Tôi kêu gọi giới quân sự Sudan hãy thay đổi hướng đi, bằng cách trả tự do cho các chính trị gia bị giam giữ, bao gồm Thủ tướng Abdalla Hamdok và bảo đảm người dân Sudan có thể biểu tình mà không sợ bạo lực".
"Hành động của quân đội Sudan ngày nay, là hoàn toàn không thể chấp nhận được”, Vicki Ford.
"Khoản tiền đó nhằm hỗ trợ tiến trình chuyển đổi dân chủ của đất nước, khi chúng tôi đánh giá những bước tiếp theo cho chương trình tại Sudan”, Ned Price.
Còn phát ngôn nhân bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, ông Ned Price cũng lên án vụ đảo chính của quân đội.
“Hoa Kỳ lên án các hành động được thực hiện qua đêm của quân đội Sudan".
"Việc bắt giữ các viên chức chính phủ dân sự và các nhà lãnh đạo chính trị khác bao gồm cả Thủ tướng Hamdok, làm suy yếu tiến trình chuyển đổi của đất nước sang chế độ dân sự dân chủ".
"Chính phủ chuyển tiếp do dân sự lãnh đạo, cần được khôi phục ngay lập tức".
"Nó thể hiện ý chí của người dân Sudan, bằng chứng là các cuộc biểu tình ủng hộ hòa bình đáng kể, vào ngày 21 tháng 10”, Ned Price.
Ông Price nói thêm rằng, hàng trăm triệu đô la hỗ trợ kinh tế cho Sudan hiện bị đình hoãn.
“Trước những diễn biến này, Hoa Kỳ tạm dừng khoản hỗ trợ khẩn cấp trị giá 700 triệu đô la trong quỹ hỗ trợ kinh tế cho Sudan".
"Khoản tiền đó nhằm hỗ trợ tiến trình chuyển đổi dân chủ của đất nước, khi chúng tôi đánh giá những bước tiếp theo cho chương trình tại Sudan”, Ned Price.
Kể từ tháng trước Sudan đã rơi vào tình thế khó khăn khi một âm mưu đảo chính thất bại, đổ lỗi cho những người ủng hộ ông Bashir, mở ra các cuộc tái đấu giữa quân đội và dân thường.
Trong những tuần gần đây, liên minh các nhóm nổi dậy và các đảng phái chính trị liên kết với quân đội và kêu gọi họ giải tán chính phủ dân sự, trong khi các bộ trưởng Nội các tham gia các cuộc biểu tình phản đối viễn cảnh quân đội cai trị.
Sudan cũng đang trong tình trạng khủng hoảng kinh tế.
Được các nước ngoài hỗ trợ qua việc viện trợ, các viên chức dân sự tuyên bố tín dụng cho một số ngành có dấu hiệu ổn định sau khi đồng tiền mất giá mạnh và việc dỡ bỏ trợ cấp nhiên liệu.
Thêm thông tin và cập nhật Like SBS Vietnamese Facebook
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại sbs.com.au/vietnamese
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại sbs.com.au/vietnamese