หนังสือเดินทางของออสเตรเลียยังคงเป็นหนึ่งในหนังสือเดินทางที่ทรงอิทธิพลที่สุดในโลก จากการจัดอันดับใหม่ ขณะที่สหรัฐอเมริกาหลุดจากสิบอันดับแรกเป็นครั้งแรกในรอบ 20 ปี
การจัดอันดับโดย Henley Passport Index ครั้งนี้ ซึ่งเป็นการทบทวนรายไตรมาสที่จัดอันดับหนังสือเดินทางของโลกตามจำนวนประเทศที่ผู้ถือหนังสือเดินทางสามารถเดินทางไปได้โดยไม่ต้องมีวีซ่า
ข้อมูลล่าสุดแสดงให้เห็นว่าหนังสือเดินทางของออสเตรเลียยังคงทรงตัวใน 10 อันดับแรก โดยคงอันดับ 7 ร่วมกับเช็กเกีย มอลตา และโปแลนด์
หนังสือเดินทางของออสเตรเลียสามารถเดินทางเข้าประเทศต่างๆ ได้ถึง 185 ประเทศโดยไม่ต้องขอวีซ่า ยังอยู่ในอันดับที่ 7 ของการจัดอันดับ ซึ่งหลุดจากอันดับ 6 เมื่อต้นปีนี้
หนังสือเดินทางสหรัฐฯ ร่วงจาก 10 อันดับแรก
ดัชนีนี้ ซึ่งติดตามโดยบริษัทที่ปรึกษา Henley & Partners ของอังกฤษ ได้ติดตามการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ของอำนาจหนังสือเดินทางในช่วงเวลาเพียงไม่กี่เดือน
รายงานล่าสุดในเดือนกรกฎาคม สหราชอาณาจักรร่วงลงจากอันดับที่ 6 เหลืออันดับที่ 8 ขณะที่สหรัฐอเมริกาหลุดจาก 10 อันดับแรกไปอย่างสิ้นเชิง
นับเป็นการร่วงลงอย่างเห็นได้ชัดสำหรับสหรัฐอเมริกา ซึ่งครั้งหนึ่งเคยครองอันดับหนึ่งในปี 2014 และปัจจุบันร่วงลงมาอยู่ที่อันดับที่ 12 ร่วมกับมาเลเซีย
หนังสือเดินทางของทั้งสองประเทศอนุญาตให้เข้าประเทศได้ 180 ประเทศโดยไม่ต้องขอวีซ่า
นี่เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ 20 ปีของการจัดอันดับนี้ที่สหรัฐอเมริกาหลุดจาก 10 อันดับแรก

Access indicates how many countries holders of a specific passport can enter visa-free. Source: SBS
“ความแข็งแกร่งของหนังสือเดินทางสหรัฐฯ ที่ลดลงในช่วงทศวรรษที่ผ่านมาไม่ได้เป็นเพียงแค่การปรับอันดับเท่านั้น” เขากล่าวในแถลงการณ์
“นี่เป็นสัญญาณของการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในด้านการเคลื่อนย้ายระหว่างประเทศและพลวัตของซอฟต์พาวเวอร์ประเทศที่เปิดรับความเปิดกว้างและความร่วมมือกำลังก้าวไปข้างหน้า ในขณะที่ประเทศที่ยังคงยึดมั่นในพริวิเลจในอดีตกำลังถูกทิ้งไว้ข้างหลัง”
เรื่องที่เกี่ยวข้อง

พาสปอร์ตออสเตรเลียร่วงอันดับปี 2025 แต่ยังติดกลุ่มทรงอิทธิพลที่สุดในโลก
แม้ว่าสหรัฐอเมริกาจะสามารถเข้าถึงประเทศส่วนใหญ่ทั่วโลกได้โดยไม่ต้องมีวีซ่า แต่กลับอนุญาตให้ประเทศอื่นๆ เดินทางเข้ามาโดยไม่ต้องขอวีซ่าได้เฉพาะผู้ที่มาจาก 46 ประเทศเท่านั้น ซึ่งถือเป็นช่องว่างด้านวีซ่าที่กว้างที่สุด รองจากออสเตรเลีย
การขาดความสมดุลนี้ส่งผลให้หนังสือเดินทางสหรัฐฯ ร่วงลงในดัชนีนี้ ในเดือนเมษายน ผู้ถือหนังสือเดินทางสหรัฐฯ สูญเสียสิทธิ์การเดินทางโดยไม่ต้องขอวีซ่าไปยังบราซิล และถูกตัดสิทธิ์นี้จากเวียดนามและจีนอีกด้วย
สหราชอาณาจักรก็ร่วงลงเช่นกันตั้งแต่เดือนกรกฎาคม จากอันดับที่ 6 ในดัชนีมาอยู่ที่อันดับที่ 8 รองจากออสเตรเลีย เช่นเดียวกับสหรัฐอเมริกา การลดลงนี้เกิดขึ้นหลังจากหนังสือเดินทางสหราชอาณาจักรร่วงลงอย่างต่อเนื่อง ซึ่งปัจจุบันอยู่ในอันดับที่ต่ำที่สุดเป็นประวัติการณ์ โดยเคยอยู่ในอันดับหนึ่งเมื่อทศวรรษที่แล้ว
การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้บอกอะไรเราบ้าง?
การจัดอันดับหนังสือเดินทางไม่น่าจะส่งผลกระทบต่อการเดินทางของชาวออสเตรเลียส่วนใหญ่ แต่การเปลี่ยนแปลงระหว่างประเทศต่างๆ ในช่วงเวลาที่ผ่านมาบ่งชี้ถึงการเปลี่ยนแปลงของพลวัตซอฟต์พาวเวอร์ทั่วโลก
สิงคโปร์ครองอันดับหนึ่งเป็นปีที่ 3 ติดต่อกัน โดยผู้ถือหนังสือเดินทางสามารถเดินทางไปได้ 193 ประเทศโดยไม่ต้องขอวีซ่า
ในจำนวนนี้ประกอบด้วย จีน กานา อินโดนีเซีย เวียดนาม ลาว โมซัมบิก และเบนิน ซึ่งล้วนเป็นประเทศที่กำหนดให้ผู้ถือหนังสือเดินทางออสเตรเลียต้องขอวีซ่า
อัฟกานิสถานยังคงรั้งอยู่อันดับท้ายๆ โดยผู้ถือหนังสือเดินทางได้รับอนุญาตให้เดินทางเข้าประเทศได้เพียง 24 ประเทศโดยไม่ต้องมีวีซ่า
ดัชนีนี้อ้างอิงจากข้อมูลของสมาคมขนส่งทางอากาศระหว่างประเทศ ซึ่งเป็นฐานข้อมูลการเดินทางระดับโลก อันดับของประเทศต่างๆ อาจเปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก โดยการสูญเสียสิทธิ์ฟรีวีซ่าเพียงประเทศเดียวทำให้อันดับลดลงอย่างมาก