Slip, Slop, Slap! เป็นคำขวัญรณรงค์เรื่องมะเร็งผิวหนังของออสเตรเลียที่เปิดตัวในปี 1981 ที่เปิดตัวมาพร้อมกับนกนางนวล Sid ตัวละครขวัญใจคนดู ที่ออกมาร้องเพลงเตือนให้ทุกคนระวังอันตรายจากรังสียูวี
ผ่านไป 44 ปี [[มกราคม 2025]] แม้เพลงจะยังจำได้ติดหู แต่จากผลการศึกษาของ Cancer Council ร่วมกับสำนักงานสถิติออสเตรเลีย (ABS) พบว่า เนื้อหาสระหลักของการรณรงค์นี้ เริ่มเลือนหาย
ศาสตราจารย์แอนน์ คัสต์ นักระบาดวิทยาและประธานคณะกรรมการมะเร็งผิวหนังแห่งชาติ เผยว่า ขณะนี้จำเป็นต้องเร่งปรับแผนการสื่อสารให้เข้าถึงคนรุ่นใหม่ ก่อนที่ปัญหาจะลุกลามไปไกลกว่านี้ ศาสตราจารย์แอนน์ คัสต์ เปิดเผยว่า
"ในปีที่ผ่านมา หนึ่งในห้าของชาวออสเตรเลียวัยรุ่นพยายามอาบแดดเพื่อให้ผิวแทน แต่มีตัวเลขราวครึ่งหนึ่งของคนออสซี่กลุ่มนี้ ที่มีการป้องกันแสงแดดอย่างมีประสิทธิภาพ"
แนวโน้มนี้น่ากังวลอย่างยิ่ง โดยปีนี้คาดว่าจะมีผู้ป่วยเมลาโนมากว่า 16,800 คน เฉลี่ยแล้วมีผู้ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งผิวหนังทุก ๆ 30 นาที
คำถามคือ คนรุ่น Gen Z ได้รับความรู้เรื่องการป้องกันแสงแดดอย่างดี แล้วทำไมคนรุ่นใหม่ในออสเตรเลียถึงยังไม่ทำตามคำแนะนำเหล่านั้น?
“กลุ่มวัยรุ่นเป็นกลุ่มคนที่ขับเคลื่อนด้วยผลลัพธ์ระยะสั้น ถ้าฉันอาบแดด ฉันดูดี รู้สึกดี และคนรอบข้างก็ชม ส่วนผลกระทบในอีก 35 ปีข้างหน้า มันเป็นเรื่องในอนาคต” ดร.สตีเฟน แดนน์ อธิบาย
ด้านศาสตราจารย์จอร์จินา ลอง เจ้าของรางวัล Australian of the Year ปี 2024 และนักวิจัยมะเร็งผิวหนังระดับแนวหน้าของโลก แสดงความกังวลต่อกฎระเบียบโฆษณาในโลกออนไลน์ของออสเตรเลีย
เธอชี้ว่า อินฟลูเอนเซอร์ไม่สามารถโปรโมตผลิตภัณฑ์กันแดดที่มีค่า SPF ได้ แต่พวกเขากลับสามารถ นำเสนอสินค้าที่ยังไม่มีการพิสูจน์คุณสมบัติทางเภสัชกรรม เช่น ครีมเร่งผิวแทน ในช่องทางโชเชียลมีเดีย ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดความเข้าใจผิดในหมู่ผู้ติดตาม
ดร.สตีเฟน แดนน์ ผู้เชี่ยวชาญด้านการตลาดจากมหาวิทยาลัยแห่งชาติออสเตรเลีย ชี้ว่า หนึ่งในปัจจัยสำคัญคือ "โซเชียลมีเดีย" ที่ยังคงส่งเสริมค่านิยมผิวแทนในหมู่วัยรุ่น
“ผู้คนทาครีมเร่งผิวแทนก่อนอาบแดดเพื่อให้ได้ผิวแทนเร็วขึ้น แต่นั่นคืออันตราย มันคือสารก่อมะเร็ง คำถามคือเราควรมีกฎหมายควบคุมเรื่องนี้หรือไม่? เราควรเปิดโอกาสให้มีโฆษณาครีมกันแดดที่มีคุณภาพดีได้หรือไม่? เพราะตอนนี้ ผลิตภัณฑ์เหล่านี้โฆษณาไม่ได้” ศ.จอร์จินา ลอง ตั้งคำถาม
ตั้งแต่ปี 2022 หน่วยงาน TGA ของออสเตรเลียห้ามการรีวิวหรือรับรองสินค้าที่อ้างสรรพคุณทางการแพทย์หรือสุขภาพในโซเชียลมีเดีย ซึ่งรวมถึงผลิตภัณฑ์กันแดดและวิตามิน
กฎนี้ครอบคลุมแม้แต่คำบรรยายคุณสมบัติของผลิตภัณฑ์ที่มีค่า SPF ซึ่งส่งผลให้แบรนด์ไม่สามารถโปรโมตครีมกันแดดได้อย่างเปิดเผย
ดร.สตีเฟน แดนน์ มองว่ากฎซึ่งตั้งใจเพื่อปกป้องผู้บริโภค อาจกำลังส่งผลในทางตรงกันข้าม
“ตอนนั้นรัฐบาลห่วงเรื่องอาหารปนเปื้อน หรือการโฆษณายารักษาโรคที่ไม่มีทางรักษาได้จริง แต่ครีมกันแดดกลับโดนหางเลข มันเป็นนโยบายที่ดี แต่มีการบังคับใช้ผิดวัตถุประสงค์ ” ดร.แดนน์อธิบาย
ขณะที่เทรนด์บน TikTok อย่าง แฮชแทค #sunburnttanlines มียอดเข้าชมทะลุ 200 ล้านครั้ง เทรนด์นี้ทำให้ องค์กรด้านโรคมะเร็ง (Cancer Council) จึงเปิดตัวแคมเปญ End the Trend เพื่อต่อสู้กับค่านิยมผิวแทน
โดยมีอินฟลูเอนเซอร์ชื่อดังชาวออสเตรเลีย 6 คน เข้าร่วมแคมเปญในเดือนมีนาคม 2025 ด้วยการงดออกแดด เลิกใช้ผลิตภัณฑ์ผิวแทน และส่งเสริมให้แฟนคลับหลบแดดแทน
อ่านเพิ่มเติม
ผู้ชายก็ควรให้ความสนใจเรื่องมะเร็งผิวหนัง
เทลา บรอด หนึ่งในผู้ร่วมแคมเปญ เผยว่า แรงจูงใจของเธอมาจากประสบการณ์ตรง เมื่อเห็นคนใกล้ตัวต้องเผชิญกับโรคมะเร็งผิวหนัง
“เราทุกคนควรตระหนักว่าค่านิยมผิวแทน สร้างผลเสียได้มากแค่ไหน ซึ่งรวมไปถึงการใช้ผลิตภัณฑ์ผิวแทน เรามาร่วมกันตั้งคำถามว่า…ทำไมเราถึงเชื่อว่าการมีผิวแทนคือความสวย”
ศาสตราจารย์แอนน์ คัสต์ มองเห็นความย้อนแย้งที่เกิดขึ้น เมื่อเทรนด์ผิวแทนกลับเฟื่องฟูในโลกออนไลน์ที่ขับเคลื่อนด้วยอุดมคติความงาม ทั้งที่แท้จริงแล้ว มันอาจนำไปสู่ภัยสุขภาพในระยะยาว
“รังสียูวีจากแสงแดดมีหลายชนิด UVA ทำให้ผิวแก่ก่อนวัย ส่วน UVB เป็นสาเหตุหลักของอาการผิวไหม้แดด เพราะฉะนั้นถ้าคุณห่วงเรื่องความสวย การหลบแดดคือทางเลือกที่ดีกว่า” ศ.จอร์จินา ลอง อธิบาย
องค์กรด้านโรคมะเร็ง ( Cancer Council ) จึงเปิดตัวแคมเปญ End the Trend เพื่อต่อสู้กับค่านิยมผิวแทน
ศ.จอร์จินา ลอง อธิบายถึงการปฏิวัติการรักษามะเร็งผิวหนังตั้งแต่ช่วงปี 2010 ว่า
“เซลล์มะเร็งจะส่ง ‘สัญญาณจับมือ’ กับระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้เซลล์ภูมิคุ้มกันเข้าใจผิดว่า ‘นี่คือเพื่อน เป็นครอบครัว ไม่ต้องฆ่า’ แต่ยาต้านจุดตรวจภูมิคุ้มกัน (checkpoint inhibitors) เป็นยากลุ่มหนึ่งที่ใช้ในการรักษาโรคมะเร็ง จะไปขัดขวางการจับมือนั้น เปิดทางให้เซลล์ T เข้าจัดการฆ่าเซลล์มะเร็งเมลาโนมาได้”
แม้การรักษาจะก้าวไกล แต่ศ.ลอง และผู้เชี่ยวชาญทั่วออสเตรเลียยังย้ำว่า
การป้องกันคือการรักษาที่ดีที่สุด และการป้องกันลำดับถัดไปคือการตรวจผิวหนังอย่างสม่ำเสมอศาสตราจารย์ จอร์จินา ลอง
“คุณสามารถประเมินได้ว่า คุณมีความเสี่ยงระดับไหน เช่น ผู้หญิงที่เติบโตในรัฐนิวเซาท์เวลส์จะมีความเสี่ยงเฉลี่ยอยู่ที่ร้อยละ 3 ฟังดูเหมือนน้อย แต่จริง ๆ แล้วกลับไม่ใช่เช่นนั้น เพราะที่จริงแล้ว สำหรับโรคมะเร็ง การมีความเสี่ยงตลอดชีวิตที่สูงถึง 3% ถือว่าไม่ต่ำเลย และนั่นคือความเสี่ยงเฉลี่ยของผู้หญิงทั่วไปในรัฐนี้เท่านั้น”
ติดตามข่าวสารล่าสุดจากออสเตรเลียและทั่วโลกเป็นภาษาไทยจากเอสบีเอส ไทย ได้ที่ เว็บไซต์ หรือ Facebook และ Instagram
