Chính phủ Mỹ đã phải đóng cửa sau khi các chính trị gia và Tổng thống Donald Trump không thể phá vỡ bế tắc ngân sách liên quan đến yêu cầu của đảng Dân chủ về việc cấp kinh phí chăm sóc sức khỏe.
Các hoạt động của chính phủ bắt đầu ngừng lại từ nửa đêm theo giờ địa phương tại Washington DC, đồng nghĩa với việc hàng trăm nghìn nhân viên chính phủ sẽ tạm ngừng công việc.
Tổng thống đã đe dọa trừng phạt Đảng Dân chủ và cử tri của họ vì bế tắc này bằng cách nhắm vào các chương trình chính phủ tiến bộ và buộc cắt giảm hàng loạt việc làm trong khu vực công.
Chủ tịch Liên đoàn Quốc gia Nhân viên Liên bang, Randy Erwin, cho biết trong thời kỳ chính quyền Trump, nhiều kỹ năng quý giá đang bị mất khỏi lực lượng lao động liên bang.
“Chúng ta đang gây tổn hại đến khả năng thu hút và giữ chân nhân tài mà chính phủ cần trong nhiều thập kỷ tới, vì mọi người sẽ nhớ việc bị coi thường như vậy. Ai cũng không muốn phải sống trong trạng thái căng thẳng liên tục, bị sa thải chỉ vì làm công việc của mình hoặc vì quan điểm chính trị. Hiện nay, chính phủ đang tiến hành các cuộc “truy quét chính trị” chưa từng có trước đây.”
Điều gì sẽ xảy ra trong thời gian đóng cửa?
Trước hạn chót, các cơ quan đã đưa ra kế hoạch chi tiết cho việc đóng cửa, bao gồm đóng các văn phòng nghiên cứu khoa học, dịch vụ khách hàng và các hoạt động “không cần thiết” khác, đồng thời cho hàng chục nghìn nhân viên nghỉ việc không lương.
Các lực lượng quân đội, bảo vệ biên giới và những người làm công việc được coi là “cần thiết” sẽ được yêu cầu tiếp tục làm việc, nhưng sẽ không nhận lương cho đến khi Quốc hội giải quyết được bế tắc.
Các hãng hàng không cảnh báo việc đóng cửa có thể làm chậm các chuyến bay, trong khi Bộ Lao động Mỹ cho biết sẽ không công bố báo cáo thất nghiệp hàng tháng - thước đo quan trọng về tình hình kinh tế.
Cơ quan Quản lý Doanh nghiệp Nhỏ (SBA) thông báo sẽ ngừng cấp khoản vay, trong khi Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA) cho biết sẽ tạm ngừng một số hoạt động làm sạch ô nhiễm.
The last federal shutdown, which lasted 35 days from December 2018 to January 2019, was the longest closure in US history. Source: Getty / Chip Somodevilla
Tại sao điều này xảy ra?
Khi Quốc hội không cấp ngân sách trước hạn chót, các cơ quan phải tạm ngừng hoạt động. Lần này, điểm mấu chốt là chăm sóc sức khỏe: đảng Dân chủ yêu cầu các khoản trợ cấp theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng (ACA) trở thành vĩnh viễn, vốn sẽ hết hạn vào cuối năm. Nếu không có giải pháp, chi phí chăm sóc sức khỏe cho 24 triệu người Mỹ sẽ tăng mạnh, đặc biệt ở các bang do đảng Cộng hòa kiểm soát như Florida và Texas.
Lãnh đạo Thượng viện đảng Dân chủ Chuck Schumer nói:
“Điều này chẳng giải quyết được gì cả, hoàn toàn không giải quyết được cuộc khủng hoảng chăm sóc sức khỏe lớn nhất ở Mỹ.”
Đảng Cộng hòa cáo buộc đảng Dân chủ đang giữ ngân sách làm con tin để phục vụ cử tri trước cuộc bầu cử giữa kỳ 2026. Lãnh đạo Thượng viện đảng Cộng hòa John Thune nói:
“Việc cánh tả quyết chống mọi điều Tổng thống Trump nói hay làm không phải lý do tốt để bắt người Mỹ chịu đau đớn do đóng cửa chính phủ.”
Đảng Dân chủ cho biết họ tin rằng đang đạt tiến triển với Trump sau cuộc họp tại Nhà Trắng, nhưng vài giờ sau, Trump đăng một video giả do AI tạo, chỉnh sửa hình ảnh các lãnh đạo đảng Dân chủ theo khuôn mẫu hình ảnh người Mexico.
Chính phủ Mỹ từng đóng cửa 35 ngày vào năm 2018-2019, trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump, do tranh cãi về nhập cư. Đây là lần đóng cửa lâu nhất trong hơn 40 năm, gây thiệt hại khoảng 3 tỷ USD cho nền kinh tế Mỹ. Đợt đóng cửa một phần này khiến khoảng 300.000 trong 800.000 nhân viên các cơ quan liên bang phải tạm nghỉ việc không lương, trong khi những người đi làm vẫn chưa được trả lương cho đến khi gói chi tiêu được thông qua.
Kể từ năm 1990, đã có sáu lần đóng cửa chính phủ.
Kể từ năm 1990, Mỹ đã có sáu lần đóng cửa chính phủ.
