Hay fever thực chất là dị ứng
Hay fever (viêm mũi dị ứng) xảy ra khi cơ thể phản ứng quá mức với các hạt nhỏ vô hại trong không khí như phấn hoa, bụi nhà hay tế bào da của động vật.
Ở người bị dị ứng, hệ miễn dịch nhầm những hạt này là “kẻ tấn công” và tạo ra kháng thể IgE để chống lại. Khi tiếp xúc lại với dị nguyên, cơ thể phóng thích histamine và nhiều chất gây viêm, khiến niêm mạc mũi, mắt và họng sưng lên.
Triệu chứng thường gặp:
- Hắt hơi liên tục
- Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi
- Ngứa mắt, ngứa mũi, đôi khi ngứa họng hoặc da
- Mệt mỏi, khó tập trung
- Khó ngủ do nghẹt mũi
Histamine chính là “thủ phạm” tạo cảm giác ngứa và gây phản ứng quá mức dù thực tế không có nguy hiểm.
Cơ thể chống lại virus cảm lạnh như thế nào?
Khi bạn bị cảm lạnh, virus xâm nhập vào mũi hoặc họng qua giọt bắn. Chúng bám vào tế bào niêm mạc, nhân lên và làm vỡ tế bào để lan rộng. Sự phá hủy này kích hoạt hệ miễn dịch kéo tới khu vực nhiễm bệnh.
Trong quá trình “giao chiến”, cơ thể cũng giải phóng histamine và nhiều chất trung gian khác, tạo ra các triệu chứng:
- Chảy mũi, nghẹt mũi
- Đau họng
- Hắt hơi
- Có thể sốt
Nhiều loại virus có thể gây cảm lạnh: rhinovirus, coronavirus thông thường, adenovirus, cúm, RSV và SARS-CoV-2 (gây COVID).
Vậy làm sao phân biệt?
1. Sốt:
- Hay fever: không gây sốt.
- Cảm lạnh/cúm: có thể sốt.
2. Ngứa:
- Ngứa mắt, ngứa mũi: đặc trưng của hay fever.
- Hiếm gặp trong cảm lạnh.
3. Đau nhức & đờm:
- Đau cơ, đau nhức: thường gặp ở cúm.
- Ho có đờm đặc: thường là nhiễm virus, không phải dị ứng.
4. Thời gian kéo dài:
- Cảm lạnh: 1-2 tuần, chủ yếu mùa đông.
- Hay fever: kéo dài nhiều tuần đến nhiều tháng, đặc biệt mùa phấn hoa.
Nếu bạn bị hen suyễn kèm hay fever, bạn có thể ho và khó thở.
Những điều cần lưu ý
Nếu không điều trị, hay fever có thể ảnh hưởng lớn đến công việc, học tập, giấc ngủ và chất lượng sống. Người bị hen suyễn dễ gặp biến chứng nguy hiểm như lên cơn hen cấp.
Ngoài ra, thời tiết giông bão trong mùa phấn hoa có thể gây “hen do bão phấn hoa”, ngay cả ở người chưa từng bị hen.
Trong khi đó, các virus như cúm, RSV và SARS-CoV-2 có thể gây viêm phổi, viêm phế quản và nhiều biến chứng nặng ở trẻ nhỏ, người lớn tuổi, phụ nữ mang thai và người có bệnh nền.
Làm gì để kiểm soát hay fever?
- Thuốc xịt mũi chứa steroid hoặc kết hợp steroid + kháng histamine là hiệu quả nhất.
- Thuốc uống kháng histamine chỉ giúp giảm triệu chứng, không tốt bằng thuốc xịt trong việc kiểm soát viêm.
- Hạn chế tiếp xúc dị nguyên và theo dõi bản tin phấn hoa hàng ngày.
- Nếu triệu chứng nặng hoặc tái phát mỗi năm, có thể khám chuyên khoa dị ứng để làm xét nghiệm hoặc điều trị miễn dịch (immunotherapy) nhằm “giảm nhạy cảm” với dị nguyên.
- Nếu bạn bị hen, hãy kiểm tra kế hoạch điều trị và thuốc dự phòng mỗi năm.
READ MORE
Dịch vụ hữu ích
