Liên hiệp quốc đã nhận được một lá thư kêu gọi cải cách khẩn cấp đối với hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP, lập luận rằng hội nghị này "không còn phù hợp với mục đích" trong tình trạng hiện tại.
Một lá thư ngỏ do những nhân vật nổi tiếng như cựu Tổng thư ký Liên hiệp quốc, cựu giám đốc khí hậu Liên hiệp quốc và một loạt các nhà lãnh đạo và chuyên gia khác trong lĩnh vực này ký tên, cho biết mọi thứ không thể tiếp tục như hiện tại.
Lá thư đưa ra 7 đề xuất cải cách, trong đó đề xuất đầu tiên kêu gọi cải thiện quy trình lựa chọn nước chủ nhà.
Ông Yeb Sano là Giám đốc điều hành tại Greenpeace Đông Nam Á và cho biết hội nghị không nên được tài trợ hoặc thúc đẩy bởi lợi ích của các công ty.
“Đây là một vấn đề lớn khi ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch tham gia vào các cuộc đàm phán về khí hậu, tổ chức các hội nghị với tham vọng được thúc đẩy trong quá trình giải quyết các vấn đề. Do đó, tất cả các COP nên loại bỏ các lợi ích cố hữu. Một trong những cách chúng ta có thể thực hiện mà không làm suy yếu những công việc to lớn mà tất cả các bên đang cố gắng thực hiện – đó là ngăn chặn việc các tập đoàn lợi dụng các hội nghị như thế này. Đồng thời, bảo đảm rằng các COP được tài trợ công khai thay vì được tài trợ bởi tiền của các tập đoàn lớn.”
Hội nghị COP29 năm nay tại Azerbaijan đánh dấu năm thứ ba liên tiếp hội nghị thượng đỉnh được tổ chức tại một quốc gia dầu mỏ, với ban tổ chức năm nay bao gồm các giám đốc điều hành dầu khí hiện tại và trước đây.
Azerbaijan không chỉ phải đối mặt với sự giám sát vì sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và các cam kết tăng sản lượng khí đốt và dầu mỏ, mà còn cả các hành vi vi phạm nhân quyền và sự đàn áp của chính phủ nước này.
Nhà hoạt động môi trường người Thụy Điển Greta Thunberg đang tẩy chay hội nghị thượng đỉnh năm nay.
Phát biểu từ nước láng giềng Armenia, cô cho biết không nên bỏ qua các cuộc tấn công gần đây của Azerbaijan vào những người bất đồng chính kiến trong nước và người dân Armenia.
“Azerbaijan là một quốc gia cực kỳ đàn áp, một quốc gia dầu mỏ đang có kế hoạch mở rộng sản xuất nhiên liệu hóa thạch và có các hành động thanh trừng sắc tộc. Thật là vô cùng đáng buồn, đạo đức giả cực độ khi hội nghị khí hậu COP29 đang được tổ chức tại quốc gia đó ngay lúc này. Nhiều người Armenia phải chịu đau khổ cùng cực vì sự xâm lược của quân đội Azerbaijan, sự tra tấn, di dời cưỡng bức, tù nhân chiến tranh, con tin và thanh trừng sắc tộc, bạo lực cực độ về mặt thể chất và tâm lý mà mọi người đã trải qua là hoàn toàn không thể biện minh được.”
Thư ngỏ lập luận rằng đã đến lúc Hội nghị thượng đỉnh COP chuyển từ một diễn đàn đàm phán thành nơi để triển khai các hành động nhanh chóng.
Tất cả các COP nên loại bỏ các lợi ích cố hữu. Một trong những cách chúng ta có thể thực hiện mà không làm suy yếu những công việc to lớn mà tất cả các bên đang cố gắng thực hiện – đó là ngăn chặn việc các tập đoàn lợi dụng các hội nghị như thế này. Đồng thời, bảo đảm rằng các COP được tài trợ công khai thay vì được tài trợ bởi tiền của các tập đoàn lớn.Yeb Sano - Giám đốc điều hành tại Greenpeace Đông Nam Á
Trong bối cảnh sự không chắc chắn đang bao trùm hội nghị thượng đỉnh năm nay, không chỉ liên quan đến nước chủ nhà mà còn liên quan đến việc tái đắc cử của ông Donald Trump với tư cách là Tổng thống Hoa Kỳ, những lo ngại về khả năng đạt được tiến triển đang gia tăng.
Giám đốc Trung tâm Chính trị Khí hậu Quốc tế Catherine Abreu cho biết thư ngỏ không nên được hiểu là lời chỉ trích mà là những đề xuất cần thiết để cải thiện.
“Thư ngỏ được đưa ra trong không khí hoài nghi về những khả năng có thể thực hiện được từ hội nghị lần này. Những ý kiến mang tính xây dựng bị hiểu sai thành hành động chỉ trính hội nghị. Tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta đều đồng ý rằng việc các quốc gia hợp tác để giải quyết cuộc khủng hoảng khí hậu là hoàn toàn cần thiết. Không một quốc gia nào có thể làm điều này một mình. Đây là không gian duy nhất đưa tất cả các nước trên thế giới lại với nhau để làm bất cứ điều gì, và trong trường hợp này, đó là giải quyết cuộc khủng hoảng lớn nhất của thế hệ chúng ta.”
Bức thư cũng đưa ra các đề xuất nhằm tăng cường sự đại diện công bằng bằng cách cải thiện việc quản lý lợi ích của doanh nghiệp tại COP.
Bức thư lập luận rằng thực tế là có nhiều người vận động hành lang hơn đại diện chính thức từ các tổ chức khoa học, cộng đồng bản địa và các quốc gia dễ bị tổn thương phản ánh sự mất cân bằng hệ thống cần phải được giải quyết.
Bà Catherine Abreu cho biết sự hiện diện đông đảo của những người vận động hành lang không phải là tín hiệu cho thấy mong muốn thay đổi của họ.
“Chúng tôi biết rằng có 1.700 nhà vận động hành lang nhiên liệu hóa thạch hiện có mặt tại COP29. Con số này lớn hơn hầu hết các đoàn đại biểu quốc gia, ngoại trừ 3 đoàn đại biểu quốc gia kể cả nước chủ nhà. Những người này ở đây càng khiến cho chúng ta thụt lùi. UNFCCC cần một chính sách về xung đột lợi ích, họ cần phải dựng lên một bức tường lửa liên quan đến tất cả các vấn đề về biến đổi khí hậu và nhiên liệu hóa thạch. Chính sách xung đột lợi ích đó cần áp dụng cho các nhiệm kỳ chủ tịch nhiều như đối với các đại biểu.”
Với sự hiện diện đông đảo của những người vận động hành lang nhiên liệu hóa thạch, thư ngỏ cũng thúc giục khuếch đại tiếng nói của giới khoa học có thẩm quyền.
Sau cuộc bầu cử của Donald Trump tại Hoa Kỳ, người ta lo ngại về thông tin sai lệch và chủ nghĩa phủ nhận khí hậu đang làm chậm tiến trình ngày càng gia tăng.
Cựu Phó Tổng thống Hoa Kỳ Al Gore cho biết thế giới phải đối mặt với sự thật về biến đổi khí hậu.
“Thực tế các nhà khoa học dự đoán tất cả những điều này cách đây nhiều thập kỷ đã được chứng minh là hoàn toàn đúng, nên khiến chúng ta cần phải chú ý nhiều hơn đến những gì họ đang nói bây giờ. Chúng ta có lắng nghe những kẻ gây ô nhiễm không muốn làm bất cứ điều gì có ý nghĩa có thể làm giảm nhiên liệu hóa thạch không? Hay chúng ta sẽ lắng nghe các nhà khoa học? Những người đã nói với chúng ta những gì mà chúng ta cần phải làm?"
