Làm gì khi gặp động vật hoang dã trong nhà hoặc trên đất của bạn?

Dù bạn sống ở đâu tại Úc, từ thành phố nhộn nhịp đến vùng ven đô, ở một thị trấn nhỏ vùng nông thôn, hay tại một nông trại xa xôi thì bạn đều có dịp bắt gặp những loài động vật hoang dã đa dạng và tuyệt đẹp của Úc.

A carpet python inside a shed - Image Ethan Mann.

Key Points

• Nếu bạn bắt gặp động vật hoang dã trong hoặc xung quanh nhà, hãy để cho chúng có không gian và giữ thú cưng cũng như trẻ em tránh xa.
• Nếu cần thiết, hãy tìm sự hỗ trợ từ các chuyên gia thuộc tổ chức cứu hộ động vật hoang dã địa phương hoặc thông qua hội đồng thành phố địa phương của bạn.
• Việc tạo môi trường sống cho động vật hoang dã xung quanh nhà bạn không chỉ mang lại lợi ích cho chúng, mà còn giúp cải thiện sức khỏe con người.

Việc bắt gặp động vật hoang dã trong sân sau và đôi khi ngay trong nhà là điều không hiếm ở Úc

Từ việc phát hiện một con ếch trong bồn cầu, một con thú có túi possum nấp trên mái nhà, hay một con wombat đào hang dưới nền nhà… động vật hoang dã có thể đến nhà và đất của con người khi chúng tìm nước, thức ăn hoặc một nơi ấm áp và an toàn để trú ngụ.

LISTEN TO

Làm gì khi gặp động vật hoang dã trong nhà hoặc trên đất của bạn?

SBS Vietnamese

07:58Vietnamese

Có một số loài như rắn độc và nhện cần đặc biệt chú ý, phần lớn động vật hoang dã ở Úc thường vô hại nếu bạn để chúng yên và tận hưởng sự hiện diện của chúng.

 

“Khi tôi mới chuyển đến căn nhà hiện tại, tôi cứ nghe thấy những tiếng động lạ phát ra từ mái nhà. Rồi tôi phát hiện ra đó là cả một gia đình possum, đến bốn con lận! Chúng siêu dễ thương, nhưng cũng hơi hôi, chúng tôi thật sự không muốn chúng ở trên mái vì lo rằng chúng có thể gây hư hại.”

Đây là trải nghiệm của Tiến sĩ Jacinta Humphrey, một nhà sinh thái học đô thị tại Đại học RMIT ở Melbourne, và cuối cùng thì cô đã có một cái kết tốt đẹp.

A young Common Brushtail Possum riding on its mother's back. Source: iStockphoto / ZambeziShark/Getty Images/iStockphoto

“Vì vậy tôi đã nhờ một chuyên gia có giấy phép đến giúp. Anh ấy lắp một cái cửa một chiều tại lỗ mà lũ thú có túi ra vào. Nhờ vậy, chúng vẫn có thể ra ngoài an toàn vào ban đêm, nhưng không thể quay trở lại.

Chúng tôi cũng lắp một tổ trên cây trước sân để làm nhà mới cho chúng. Và gần hai năm sau, vẫn còn hai con possum đang sống trong tổ đó.”

Bạn sẽ làm gì nếu thấy động vật hoang dã trong nhà?

Nếu bạn gặp động vật hoang dã trong hoặc xung quanh nhà, Jacinta có một vài lời khuyên đơn giản.

Trước hết, hãy cho con vật một khoảng cách. Đừng cố bế hoặc chạm vào chúng, và hãy chắc chắn giữ thú cưng hay trẻ nhỏ tránh xa. Tiếp theo, hãy gọi cho một chuyên gia, người có thể tư vấn qua điện thoại hoặc cử người đến giúp bạn.

Jacinta

Bạn có thể là liên hệ với tổ chức cứu hộ động vật hoang dã địa phương hoặc hội đồng địa phương.

Lời khuyên này cũng được nhà sinh thái học Tanya Loos, tác giả cuốn 'Sống cùng động vật hoang dã' nhấn mạnh.

“Hãy chụp ảnh để giúp nhận diện, nếu bạn có thể chụp một cách an toàn. Giữ khoảng cách với vị khách không mời mà tới, sau đó liên hệ tổ chức cứu hộ động vật hoang dã tại địa phương.

Trong mọi trường hợp, hãy bình tĩnh và giữ sự tò mò, vì rất hiếm khi có tai nạn tiêu cực xảy ra nếu bạn giữ khoảng cách. Bạn hoàn toàn có thời gian để tìm hiểu: Đó là loài gì và cách xử lý tốt nhất là gì!”.

Ở Úc có nhiều loài rắn độc và không độc.

Vì vậy, nếu bạn gặp một con rắn, tốt nhất là giữ khoảng cách và chụp ảnh nếu có thể, để hỗ trợ việc nhận dạng loài.

Tanya cho biết dù Úc có tiếng là đất nước của nhiều loài nguy hiểm, nhưng đa số trường hợp, nếu bạn để chúng yên, chúng cũng sẽ để bạn yên.

“Những loài động vật hoang dã nguy hiểm nhất cần lưu ý là rắn độc, chuột túi lớn, loài chim lớn gọi là đà điểu đầu mào (cassowary), và một số loại nhện. Nói chung, nên tránh vuốt ve, chạm hoặc bế động vật hoang dã. Ngay cả một con thú có túi cũng có thể cào khá mạnh.”

Australian magpie on a railing. Credit: Talha Resitoglu - Pexels

Trong nhiều tình huống, những loài bạn gặp trong nhà hay sân chỉ là khách ghé thăm tạm thời, chúng chỉ đi ngang qua và sẽ sớm rời đi. Điều này có thể bao gồm thú có túi, koala, thú lông nhím, chuột túi, và nhiều loài chim cùng bò sát.

“Tất cả những gì bạn cần làm là cho vị khách không gian rộng rãi. Bao gồm việc đảm bảo trẻ em và thú cưng như chó mèo được tách xa khỏi động vật hoang dã ghé thăm.

Hơn 80% thú có vú bản địa của chúng ta chỉ có ở Úc không tồn tại ở bất kỳ đâu khác trên thế giới. Việc có thể thấy chúng ngay trong thành phố thật sự là điều rất đặc biệt.

Jacinta

Đôi khi một con vật sẽ vào sống trong nhà bạn, chẳng hạn dơi hoặc thú có túi trú trên mái. Trong tự nhiên, chúng thường sống trong hốc cây trong rừng, mà mái nhà thì rất giống một hốc cây!

Những cuộc chạm trán với động vật hoang dã thường chỉ thoáng qua, vì vậy Jacinta nhắc rằng hãy tận hưởng trải nghiệm, bởi Úc là nơi có vô vàn loài động vật độc đáo.

Học cách chung sống với động vật hoang dã

Ở khu vực đô thị, nơi có ít rừng tự nhiên, Jacinta cho rằng việc chăm sóc động vật hoang dã đô thị và tạo môi trường sống phù hợp cho động vật bản địa là vô cùng quan trọng.

“Chúng ta có thể hỗ trợ động vật hoang dã đô thị bằng cách trồng cây, bụi và cỏ bản địa; thêm đá, gỗ và lớp phủ vào vườn; cung cấp nguồn nước như bồn nước cho chim; lắp hộp cho thú có túi hoặc vẹt làm tổ, cũng như ‘khách sạn côn trùng’ cho ong bản địa; tránh sử dụng hóa chất mạnh như thuốc trừ sâu hoặc thuốc diệt chuột; và giữ mèo an toàn trong nhà.”

Sulphur-crested Cockatoo gnawing on hand railing Source: iStockphoto / Ken Griffiths/Getty Images/iStockphoto

Nếu bạn có cây ăn quả trong vườn, Tanya nhắc rằng cần chọn loại lưới phù hợp – vừa bảo vệ quả, vừa không gây nguy hiểm cho động vật.

“Nếu cây ăn quả trong vườn được phủ bằng loại lưới sai, nhiều loài động vật có thể bị mắc kẹt, bao gồm vẹt và loài dơi lớn gọi là dơi đầu xám. Nếu điều này xảy ra, hãy gọi cứu hộ động vật ngay, vì bị mắc kẹt trong lưới gây căng thẳng và đau đớn cho chúng.

Lưới thân thiện với động vật có mắt lưới rất nhỏ, hãy hỏi tổ chức cứu hộ động vật hoang dã địa phương để biết thêm thông tin.”

Điều quan trọng là giữ mèo trong nhà và đảm bảo chó không đuổi theo động vật hoang dã. Như Tanya giải thích, đừng cho động vật hoang dã ăn và hãy chắc chắn thùng rác luôn được đóng kín.

Đừng cho động vật hoang dã ăn, dù việc này có hấp dẫn đến đâu. Thay vào đó, hãy cung cấp nước như bồn nước cho chim, điều mà nhiều loài động vật rất thích và cực kỳ cần thiết trong những đợt nắng nóng!

Tanya

Nếu bạn nuôi gà hay chim kiểng, hãy chắc chắn chuồng trại được xây thật kiên cố để chuột, chuột nhắt và rắn không chui vào.”

Gặp gỡ động vật hoang dã độc đáo của Úc trong hay quanh nhà cũng là cơ hội để tìm hiểu thêm về những loài đặc biệt này, Tanya giải thích.

"Những loài vật này chính là điều làm nên sự đặc biệt của nước Úc. Hãy coi cuộc chạm trán động vật hoang dã như cơ hội để tìm hiểu thêm về động vật bản địa và liên hệ các tổ chức cứu hộ, họ có thể giúp bạn hiểu rõ, làm quen và sống an toàn cùng những người bạn mới này.”

Jacinta cũng cho biết việc có động vật hoang dã quanh ta mang lại lợi ích lớn cho sức khỏe con người.

“Nghiên cứu cho thấy việc có nhiều thiên nhiên trong khu vực sinh sống thực sự rất tốt cho sức khỏe, tinh thần và sự kết nối xã hội. Người sống ở nơi có nhiều cây, chim và động vật thường hạnh phúc và khỏe mạnh hơn.”

Các tổ chức cứu hộ và chăm sóc động vật hoang dã ở mọi tiểu bang và vùng lãnh thổ tại Úc

• NSW: WIRES 1300 094 737
• VIC: Wildlife Victoria [phone]
• QLD: RSPCA QLD 1300 264 625
• NT: Various services
• ACT: ACT Wildlife 0432 300 033
• TAS: Bonorong Sanctuary 0447 264 625
• SA: SA Fauna Rescue [phone]
• WA: Wildcare Helpline [phone]

Đồng hành cùng chúng tôi tại SBS Vietnamese Facebook và cập nhật tin tức ở  sbs.com.au/vietnamese

Nghe SBS Tiếng Việt trên ứng dụng miễn phí SBS Audio, tải về từ App Store hay Google Play