Key Points
- Sự khác biệt giữa hôn nhân sắp đặt và hôn nhân ép buộc là sự đồng thuận.
- Hôn nhân cưỡng ép bị coi là tội phạm phổ biến theo Tu chính luật về tội phạm năm 2013.
- Hôn nhân cưỡng ép có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai - già hay trẻ, phụ nữ hay nam giới, từ nhiều nền văn hóa hoặc tôn giáo khác nhau.
Nếu bạn cảm thấy bị ép buộc kết hôn với ai đó trái với ý muốn của mình, hãy nhớ rằng luôn có sự hỗ trợ hoàn toàn bảo mật.
Trong một số nền văn hóa, hôn nhân sắp đặt là điều phổ biến, nhưng sự khác biệt then chốt với hôn nhân cưỡng ép chính là sự đồng thuận. Trong hôn nhân sắp đặt, cả hai người đều đồng ý, thường có sự tham gia của gia đình.
Hôn nhân cưỡng ép không có sự đồng thuận
Trong hôn nhân cưỡng ép, một hoặc cả hai người không tự nguyện, đôi khi do bị đe dọa, cưỡng ép, lừa dối, hoặc khi dưới 16 tuổi hoặc có những hạn chế về năng lực tâm thần.
Bà Kudzayi Nhatarikwa, Cố vấn Chương trình Hỗ trợ Người di cư của Hội Chữ Thập Đỏ, giải thích rằng nếu tại bất kỳ giai đoạn nào có sự ép buộc, đe dọa, thao túng hoặc lừa dối buộc ai đó kết hôn, thì đó không còn là hôn nhân sắp đặt nữa.
“Khi đó việc này trở thành hôn nhân cưỡng ép. Cần làm rõ sự khác biệt này, bởi vì thường mọi người bị nhầm lẫn. Ngay cả những người từng trải qua hôn nhân cưỡng ép lúc đó họ cũng nghĩ rằng đó là hôn nhân sắp đặt.”
Sakina Muhammad Jan arrives for sentencing at the County Court of Victoria in Melbourne, Monday, July 29, 2024. Jan is being sentenced for forcing her daughter to marry a man who then murdered her. (AAP Image/Diego Fedele) NO ARCHIVING Source: AAP / DIEGO FEDELE/AAPIMAGE
“Hôn nhân cưỡng ép là một vấn đề toàn cầu, và tương tự, nó cũng là một vấn đề nhân đạo tại Úc. Ở Úc, nó được công nhận là một hình thức nô lệ hiện đại và thực hành giống nô lệ.
Nó không giới hạn ở bất kỳ nhóm văn hóa, tôn giáo, sắc tộc, quốc tịch, độ tuổi hay giới tính nào. Nó có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai. Vì vậy, nó cắt ngang qua tất cả các nền văn hóa.”
Hôn nhân cưỡng ép thường ảnh hưởng đến phụ nữ và trẻ em gái, đặc biệt là các em đang đi học trong độ tuổi từ 14 đến 18.
Bà Nhatarikwa giải thích rằng lý do dẫn đến điều này rất đa dạng, tùy thuộc vào từng cá nhân và hoàn cảnh.
Hôn nhân cưỡng ép có thể xảy ra để đáp ứng kỳ vọng của gia đình và cộng đồng nhằm duy trì vai trò giới truyền thống. Hoặc để củng cố gia đình hay cộng đồng, hoặc duy trì truyền thống.Nhatarikwa
"Điều chúng tôi cũng nhận thấy là cha mẹ hoặc những người tổ chức hôn nhân cưỡng ép tin rằng họ đang làm điều tốt nhất cho con, mặc dù nó gây hại. Họ tin rằng đó là trách nhiệm của họ để chọn điều tốt nhất.”
Hôn nhân cưỡng bức là hành vi phạm tội theo luật ở Úc
Hana Assafiri là một nhà hoạt động xã hội và nữ quyền sống tại Melbourne.
Năm 2017, bà được ghi nhận trong Bảng Vinh danh Phụ nữ tiểu bang Victoria vì những đóng góp cho thay đổi xã hội và trao quyền cho phụ nữ. Bà cũng được trao Huân chương Order of Australia Medal (OAM) năm 2019.
Năm 2024, bà xuất bản cuốn sách đầu tay có tựa đề Hana: The Audacity to be Free, kể lại tuổi thơ ở Lebanon thời chiến và tại Úc, việc thoát khỏi một cuộc hôn nhân mà bà không lựa chọn, và hành trình tái tạo bản thân ở tuổi 20.
"Khi đó tôi còn rất trẻ ở Úc và cuộc hôn nhân của tôi, dù không hẳn là cưỡng ép, nhưng nó khiến tôi cảm thấy như đó là lựa chọn duy nhất. Vậy thì bao nhiêu phần là ép buộc? Bao nhiêu phần là hệ quả của hoàn cảnh?
Những điều đó khiến tôi, ở tuổi 15, nghĩ rằng hôn nhân là con đường để có tự do, phẩm giá, sự tôn trọng và thoát khỏi nguy hiểm. Đó là một phần lý do tại sao hôn nhân sắp đặt, trên thực tế, trở thành lựa chọn của tôi.”
Tại Úc, hôn nhân cưỡng ép không chỉ là chuyện gia đình, nó là một tội phạm.
Từ năm 2013, bất kỳ vụ hôn nhân cưỡng ép nào xảy ra tại Úc đều là tội hình sự theo Bộ luật Hình sự Liên bang.
Ông Panos Massouris, Giám đốc Dịch vụ Di trú và Chương trình Hôn nhân Cưỡng ép tại tổ chức Life without Barriers, giải thích.
Về mặt pháp lý, hôn nhân cưỡng ép là một tội phạm liên bang theo Đạo luật Sửa đổi Luật Hình sự năm 2013. Vì vậy, luật này áp dụng cho các cuộc hôn nhân diễn ra tại Úc hoặc khi một người bị đưa ra nước ngoài.Ông Panos Massouris, Life without Barriers
"Là một tội phạm liên bang, Cảnh sát Liên bang Úc chịu trách nhiệm điều tra các vụ hôn nhân cưỡng ép, và tội này có thể áp dụng cho hôn nhân dân sự, nghi lễ văn hóa, tôn giáo, và các mối quan hệ đã đăng ký.”
The Australian Federal Police responded to 91 reports of forced marriages in 2023-24, making up nearly a quarter of all human trafficking cases that year. Source: iStockphoto / dragana991/Getty Images/iStockphoto
Bất kỳ ai có nguy cơ bị hôn nhân cưỡng ép đều có nhiều nguồn hỗ trợ.
Bà Nhatarikwa giải thích: “Nếu ai đó gặp nguy hiểm và cần hỗ trợ khẩn cấp, họ cần gọi ngay cho Cảnh sát theo số Triple Zero (000). Trong những trường hợp khác, họ cũng có thể gọi cho AFP Cảnh sát Liên bang Úc nếu họ đang hoặc có nguy cơ bị hôn nhân cưỡng ép, hoặc họ lo ngại rằng ai đó đang gặp nguy cơ, bạn có thể gọi cho AFP qua số điện thoại của họ hoặc báo cáo trực tuyến.”
Đối với những người không thoải mái khi báo cáo cho cảnh sát, họ có thể nhận được hỗ trợ thông qua tổ chức Salvation Army.
Bà Nhatarikwa giải thích rằng quyền được nhận hỗ trợ sẽ được đánh giá thông qua chương trình này.
Để nhận hỗ trợ, bạn có thể liên hệ Salvation Army qua số 1800 000 277 hoặc truy cập trang web của họ.
Từ tháng 1 năm 2025, Úc triển khai Chương trình Hỗ trợ Chuyên biệt Hôn nhân Cưỡng ép (FMSSP), cung cấp hỗ trợ phòng ngừa và can thiệp sớm. Cá nhân có thể tự liên hệ chương trình mới này qua số 1800 403 213 hoặc truy cập trang web.
Bà Nhatarikwa cũng cho biết Hội Chữ Thập Đỏ cung cấp hỗ trợ cho những người bị ảnh hưởng bởi hôn nhân cưỡng ép.
“Nếu bạn lo lắng về một người bạn, thành viên gia đình, đồng nghiệp, hoặc ai đó bạn biết có nguy cơ hoặc đang trải qua hôn nhân cưỡng ép và muốn nhận tư vấn bảo mật về cách tìm hỗ trợ, bạn có thể liên hệ Hội Chữ Thập Đỏ bằng cách gọi 1-800-113-015 hoặc gửi email cho chúng tôi qua địa chỉ national_stpp@redcross.org.au.”
Bà cũng giới thiệu My Blue Sky, dịch vụ quốc gia của Úc cung cấp thông tin về hôn nhân cưỡng ép, cũng như tư vấn pháp lý và di trú cho những người có nguy cơ hoặc bị ảnh hưởng.
“My Blue Sky do Anti-Slavery Australia điều hành. Đây là dịch vụ miễn phí, bảo mật, vì vậy cá nhân, thành viên cộng đồng hoặc bất kỳ ai lo ngại đều có thể truy cập trang web của họ. Họ có thể được liên hệ qua điện thoại, email hoặc tin nhắn.”
Nhận biết dấu hiệu hôn nhân cưỡng ép là yếu tố then chốt để phòng ngừa, can thiệp sớm, và tiếp cận hỗ trợ.
In some cultures, arranged marriages are common, but the key difference from forced marriages is consent. (Photo by Lynsey Addario/Getty Images Reportage) Credit: Lynsey Addario/Getty Images
"Chúng tôi nhận được cuộc gọi từ bạn bè, thành viên cộng đồng lo lắng, từ y tá, bác sĩ, chuyên gia sức khỏe tâm thần. Họ tìm kiếm tư vấn về cách ứng phó tốt nhất.”
Trong nỗ lực chống buôn người, Trung tâm Úc Chống bóc lột Trẻ em (ACCCE), do Cảnh sát Liên bang Úc điều hành, đã kêu gọi các trường học cảnh giác với dấu hiệu trẻ em bị ép kết hôn, bởi hôn nhân cưỡng ép là tội phạm buôn người được báo cáo nhiều nhất tại Úc.Nhatarikwa
Trong một thông cáo, bà Helen Schneider, Chỉ huy bộ phận Khai thác Trẻ em của AFP, nêu rõ một số dấu hiệu thường gặp:
“Một số dấu hiệu thường gặp của hôn nhân cưỡng ép bao gồm: gia đình có tiền sử anh chị em nghỉ học sớm, kết hôn sớm, hoặc bày tỏ lo ngại về việc kết hôn sớm; gia đình hoặc cộng đồng kiểm soát chặt chẽ trong và ngoài nhà; việc liên lạc bị giám sát hoặc hạn chế; lo lắng về một chuyến du lịch gia đình sắp tới hoặc ra nước ngoài; lo ngại về hậu quả nếu không tiến hành cuộc hôn nhân hay đính ước đã định; hoặc lo sợ bị bạo lực thể chất hay tinh thần nếu không đáp ứng kỳ vọng của gia đình hay cộng đồng.”
Hana Assafiri cũng cho biết không ai nên bị ép buộc hay cưỡng ép kết hôn. Bà kêu gọi phụ nữ trẻ trong hoàn cảnh này hãy tìm kiếm sự giúp đỡ và tận dụng các nguồn lực có sẵn ở Úc.
Nếu bạn hoặc ai đó bạn biết bị ảnh hưởng bởi bạo lực gia đình, hãy gọi 1800RESPECT qua số 1800 737 732, nhắn tin đến 0458 737 732, hoặc truy cập 1800RESPECT.org.au. Trong trường hợp khẩn cấp, hãy gọi 000.
Dịch vụ Tham vấn cho Nam giới (Men’s Referral Service), do tổ chức No to Violence điều hành, có thể liên hệ qua số 1300 766 491.
Hãy đăng ký hoặc theo dõi podcast Australia Explained để có thêm nhiều thông tin và lời khuyên hữu ích về việc ổn định cuộc sống mới của bạn tại Úc.
Bạn có câu hỏi hay ý tưởng chủ đề nào không? Hãy gửi email cho chúng tôi australiaexplained@sbs.com.au
