Key Points
- Kyle Vander-Kuyp, một người đàn ông Worimi và Yuin tự hào, đại diện cho Úc ở nội dung chạy vượt rào 110 mét tại Thế vận hội Olympic Atlanta 1996 và Sydney 2000.
- Lydia Williams, một phụ nữ Noongar tự hào, đại diện cho Úc trong đội tuyển bóng đá nữ quốc gia Matildas từ năm 2005 đến năm 2024.
Để đạt đến đỉnh cao thể thao chuyên nghiệp cần nhiều năm tập luyện và cống hiến nhằm chạm tới ước mơ được đại diện cho quốc gia.
Với các vận động viên Thổ dân như Lydia Williams – cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp và Kyle Vander-Kuyp – cựu vận động viên vượt rào Olympic – việc theo dõi những người đi trước đã tiếp thêm động lực để họ thành công trên đấu trường thể thao quốc tế.
Các vận động viên Thổ dân truyền cảm hứng cho nước Úc
Lydia Williams, một phụ nữ Noongar sinh ra ở vùng Tây Nam tiểu bang Tây Úc, từng là thủ môn và là cầu thủ gắn bó lâu nhất trong đội tuyển bóng đá nữ quốc gia Úc, Matildas.
“Tôi luôn yêu thích thể thao, yêu bóng đá, yêu việc được thi đấu và đại diện cho đất nước mình.
Nhưng hơn hết, đó cũng là một trải nghiệm tuyệt vời khi được đại diện cho văn hóa và cộng đồng của tôi, và để tạo nên một con đường chứng minh rằng bạn có thể đến từ bất cứ nơi đâu và biến ước mơ thành sự thật.”
Hành trình thể thao chuyên nghiệp của Lydia bắt đầu từ khi còn là một đứa trẻ ở thị trấn Kalgoorlie, Tây Úc.
Sau khi xem Cathy Freeman thi đấu tại Olympic 2000 và thấy một phụ nữ Thổ dân thật tuyệt vời, cả thế giới cùng dõi theo cô ấy giành huy chương vàng cho đất nước, tôi nghĩ đó là một khoảnh khắc đầy sức mạnh. Cô ấy đã trở thành hình mẫu mà tôi ngưỡng mộ.Lydia Williams
"Nhưng thật ra, tôi tiếp tục theo đuổi thể thao vì càng chơi tôi càng tiến bộ, và tôi thích thử thách bản thân. Tôi chưa bao giờ muốn bỏ cuộc trước thử thách, và chính điều đó đã giữ tôi tiếp tục tiến lên.”
Sự nghiệp thể thao của Lydia đã đưa cô đi khắp thế giới, đại diện cho Úc tại hai kỳ Olympic, năm kỳ World Cup, sáu kỳ Asian Cup – và cô đã phá vỡ nhiều rào cản trên từng chặng đường.
“Tôi nghĩ đội bóng mà tôi gắn bó cùng đồng đội của mình có xuất thân rất đa dạng, nhưng tất cả chúng tôi đều đồng ý rằng muốn để lại cho môn thể thao này một di sản tốt đẹp hơn khi chúng tôi bắt đầu.
SYDNEY, AUSTRALIA - JUNE 03: Lydia Williams, goalkeeper of Australia is presented with a gift from Evonne Goolagong Cawley before the international friendly match between Australia Matildas and China PR at Accor Stadium on June 03, 2024 in Sydney, Australia. (Photo by Matt King/Getty Images) Credit: Matt King/Getty Images
Những thử thách nào mà vận động viên Thổ dân phải đối mặt?
Kyle Vander-Kuyp đại diện Úc trong các nội dung vượt rào ở hai kỳ Olympic, nhiều kỳ Đại hội Thể thao Khối thịnh vượng chung và nhiều giải vô địch thế giới.
Kyle được Bernard và Patricia Vander-Kuyp nhận nuôi từ khi còn bé sơ sinh, và anh tự hào mang dòng máu Worimi và Yuin ở vùng duyên hải bang New South Wales.
Kyle Vander-Kuyp competing in the hurdles at the Sydney 2000 Olympics
Tôi được nhận nuôi khi mới năm tuần tuổi, và thử thách đầu tiên của tôi là tự hỏi: Tại sao con khác ba mẹ? Tại sao da con lại khác màu? Đó là thử thách đầu tiên: tìm kiếm bản sắc.Kyle Vander-Kuyp
"Và tôi nhớ rất rõ cách thể thao đến với tôi qua trường tiểu học rồi đến chương trình điền kinh thiếu nhi, nơi tôi cảm thấy được kết nối.”
Được gia đình và bạn bè động viên, Kyle đã tham gia điền kinh thiếu nhi, nơi trẻ em được làm quen với nhiều môn điền kinh khác nhau. Chính điều đó đã mở ra con đường để anh sau này đại diện cho nước Úc.
“Tuần nào tôi cũng bị loại ở môn đi bộ, tôi thử ném tạ, thử nhảy cao nhưng không làm nổi cú nhảy ngửa lưng ‘Fosbury flop’. Tôi gầy gò nên chẳng thắng nổi các cuộc chạy nước rút.
Nhưng rồi có môn vượt rào – nó mang tính kỹ thuật, là một thử thách. Bạn phải vượt qua chướng ngại vật, và đó trở thành môn tôi yêu thích.”
Hành trình thể thao cũng giúp Kyle dần thoải mái hơn với bản sắc của mình như một người đàn ông bản địa.
“Tôi nhớ rất rõ những năm tiểu học, tôi ngưỡng mộ những người như Lionel Rose, Evonne Goolagong, và thật may mắn khi có cầu thủ bóng đá Maurice Rioli đến trường tôi.
Ông ấy chia sẻ câu chuyện đời mình, chia sẻ di sản Thổ dân, rồi bảo tôi: ‘Kyle, làm người Thổ dân không phải là bất lợi, mà là một lợi thế. Con phải tận dụng nó.’”
Kyle Vander-Kuyp with his adoptive mother Patricia Vander-Kuyp and his birth mother Susan Dawson - Image supplied.jpg
Thể thao kết nối bản sắc, văn hóa và con người
Những lời ấy đã tạo ảnh hưởng lớn, giúp Kyle khai phá tiềm năng. Anh quyết tâm một ngày nào đó sẽ khoác lên mình màu áo xanh – vàng, thi đấu cho nước Úc.
Kyle đã đại diện Úc tại Đại hội Thể thao Khối thịnh vượng chung 1990 ở Auckland, New Zealand.
“Tôi may mắn được cùng đội với Cathy Freeman, lúc đó chúng tôi đều còn là thiếu niên – Cathy mới 16 tuổi, tôi 18. Đó là lần đầu tôi ý thức rõ về bản sắc: tôi là người Úc, tôi mặc áo xanh – vàng, nhưng đồng thời tôi cũng là người bản địa. Và tôi có cơ hội đại diện cho cả hai điều đó.”
Với Lydia Williams, hành trình đại diện cho đất nước và văn hóa bản địa được tiếp thêm sức mạnh từ đồng đội – những người luôn tò mò, cởi mở, và tạo nên một tập thể hòa hợp.
Với tôi, việc vừa đại diện cho đất nước vừa cho văn hóa bản địa rất quan trọng. Khi mặc áo thi đấu, có quốc kỳ và biểu tượng nước Úc, nhưng quan trọng hơn là đó là một đội bóng giàu bản sắc văn hóa.Lydia Williams
Trong phòng thay đồ của chúng tôi có cả cờ Thổ dân và cờ dân đảo Torres Strait. Đó là một tập thể khơi nguồn tự hào và hòa nhập, và tôi hạnh phúc được đại diện cho cả hai.”
Với Kyle Vander-Kuyp, tác động từ thành công thể thao vẫn tiếp tục ngay cả sau khi anh kết thúc sự nghiệp.
“Bạn trở về và cố gắng sống cuộc đời bình thường mà không còn là một vận động viên nữa. Nhưng khi đến những cộng đồng xa xôi nhất, gặp các dì, các bà, các trưởng lão, trẻ em nói: ‘Chúng tôi đã thấy anh trên TV, anh truyền cảm hứng cho chúng tôi.’ Lúc đó bạn mới nhận ra – thể thao thật sự có sức mạnh.”
Từ ngôi sao bóng đá quốc tế đến những người truyền cảm hứng thay đổi, cả Lydia và Kyle đều nhận thức rõ tác động rộng lớn của hành trình thể thao của họ.
“Tôi đã gặp khoảng nửa tá đến cả chục gia đình đặt tên con là Kyle. Có lần tôi gặp một gia đình ở Alice Springs, người cha đến chào tôi, bên cạnh là cậu con trai nhỏ.
Ông ấy bảo: ‘Con trai, con nhớ bố đã nói tên con nghĩa là nhà vô địch chứ? Đây chính là người đó. Đây là Kyle, và Kyle – gặp Kyle đi!’.
READ MORE
Tìm hiểu nước Úc
