“Tôi đang ở Bệnh viện Dã chiến Hội Chữ thập đỏ tại Rafah. Tôi đang ở khu cấp cứu hồi sức.”
Trong năm tuần qua, y tá người Úc Jean-Philippe Miller đã làm việc ở miền nam Gaza.
“Chúng tôi vừa có máu nên có thể truyền cho bệnh nhân. Đây là một cô gái trẻ bị trúng đạn vào sườn, bị tổn thương lá lách, phổi xẹp và có máu bên trong. Chúng tôi đã phải đặt ống dẫn lưu ngực để rút bớt máu. Cô ấy vẫn thở nhanh và tim đập nhanh. Chúng tôi sẽ truyền máu ngay bây giờ để giúp cô ổn định.”
Jean-Philippe, vốn là điều dưỡng cấp cứu từ Melbourne, đã dành 10 năm qua tham gia các đợt công tác cùng Hội Chữ thập đỏ tới Nam Sudan, Myanmar, Bangladesh và Syria.
Đây là lần thứ tư anh đến Gaza.
“Điều khó khăn và ám ảnh nhất là chứng kiến trẻ em bị thương. Chúng tôi tiếp nhận trẻ bị trúng đạn, bị mảnh đạn, bị thương do nổ. Có những em mất cha mẹ, gọi tên cha mẹ đã chết ngay trong bệnh viện. Bạn có thể thấy các em bị sang chấn nặng nề. Đây là một bệnh viện trong vùng xung đột, chuyên điều trị thương tích do vũ khí. Những ca thương tích ở đây rất nghiêm trọng và công việc này thực sự đầy thử thách.”
Bệnh viện Dã chiến Hội Chữ thập đỏ ở Rafah được mở vào tháng 5 năm ngoái.
Ban đầu dự kiến chỉ hoạt động tạm thời, nhưng hiện nay là một trong những bệnh viện còn hoạt động đầy đủ ở Gaza.
Đây là bệnh viện bằng lều. Hiện có bảy khu điều trị, tiếp nhận tối đa 100 bệnh nhân. Khi tôi đã có 110 bệnh nhân. Đây là mô hình bệnh viện vốn chỉ được thiết kế để hoạt động vài tháng.Jean-Philippe Miller
Bệnh viện cách một điểm cứu trợ của Quỹ Nhân đạo Gaza khoảng hai km.
Từ khi mở cửa vào tháng 5, Hội Chữ thập đỏ ghi nhận số vụ thương vong hàng loạt tăng mạnh.
Phần lớn các vụ việc (11 trong 13) liên quan đến điểm phân phát cứu trợ.
Các bác sĩ cho biết hơn 1/3 bệnh nhân dưới 18 tuổi, gần một nửa là phụ nữ.
Jean-Philippe từng tham gia cấp cứu các vụ thương vong hàng loạt 30–50 bệnh nhân, nhưng đồng nghiệp địa phương của anh phải đối mặt với quy mô lớn hơn nhiều trong vài tháng qua.
“Vụ lớn nhất có khoảng 245 nạn nhân được đưa đến chỉ trong vài giờ. Thật khó hình dung sự hỗn loạn và khó khăn khi phải điều trị cho từng đó người. Tổng thể, bệnh viện đã điều trị hơn 4.500 người bị thương do vũ khí và ghi nhận 300 ca tử vong của những người tìm cách tiếp cận thực phẩm.”
Bệnh viện cũng thường xuyên tiếp nhận máu hiến từ người nhà bệnh nhân để truyền cứu sống.
“Tôi có bốn đơn vị máu hiến.”
Như mọi cơ sở y tế khác tại Gaza, bệnh viện hoạt động trong điều kiện thiếu thốn.
Jean-Philippe giải thích Hội Chữ thập đỏ cung cấp bộ dụng cụ phân loại màu cho nhân viên phản ứng ban đầu:
“Màu đỏ cho bệnh nhân nguy kịch, màu vàng cho bệnh nhân cấp tính, màu xanh cho bệnh nhân có thể tự đi, màu đen cho người đã tử vong khi tới nơi, và màu xanh dương cho bệnh nhân chấn thương không thể cứu được. Khi đó, nhiệm vụ là giúp họ bớt đau và ra đi thanh thản trong nhân phẩm.”
Chiến dịch quân sự của Israel tại Thành phố Gaza ở phía bắc đang đẩy hàng chục nghìn người Palestine về phía nam.
“Có rất nhiều nỗi tuyệt vọng. Người dân tìm chỗ di tản nhưng không được. Có nhân viên không thể đưa gia đình đi vì còn cha mẹ già. Chi phí di tản cũng rất cao. Vì vậy, ngày càng nhiều lều mọc lên ở phía nam.
Tình trạng di tản cũng làm trầm trọng thêm các vấn đề sẵn có, như thiếu thực phẩm.
“Chúng tôi đang thấy ngày càng nhiều bệnh nhân tới bệnh viện có dấu hiệu suy dinh dưỡng. Điều này rất đáng lo vì nó làm chậm quá trình hồi phục và tăng nguy cơ biến chứng.”
Jean-Philippe cho biết họ đo vòng cánh tay trên để đánh giá mức độ suy dinh dưỡng.
“Thách thức ở Gaza nằm ở việc khan hiếm lương thực, giá thị trường cao và thiếu sản phẩm bổ sung dinh dưỡng.”
Tại bệnh viện, các bữa ăn được tài trợ.
“Bệnh nhân và nhân viên nhận phần ăn, chủ yếu là cơm, do World Central Kitchen hỗ trợ.”
Xung quanh luôn có những lời nhắc nhở về vùng chiến sự:
“Đó là chuông báo động để vào phòng trú ẩn. Chúng tôi sẽ nằm xuống chờ. Vừa có tiếng súng gần đây.”
Theo Liên Hiệp Quốc, hơn 500 nhân viên cứu trợ đã thiệt mạng ở Gaza kể từ tháng 10/2023.
Giám đốc điều hành Hội Chữ thập đỏ Úc Andrew Colvin cho biết 67 người trong số đó là nhân viên Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ.
“Đó là 67 cái chết không đáng có. Đó là 67 tình nguyện viên đặt mình vào nguy hiểm để giúp người khác. Họ không phải là những con số vô nghĩa. Chúng ta không thể coi đây chỉ là cái giá của chiến tranh.”
Dù chịu nhiều chấn thương tinh thần hàng ngày, Jean-Philippe nói vẫn có những khoảnh khắc kiên cường.
Một người cha sống sót qua cơn nguy kịch để gặp con trai mới sinh.
“Đêm qua đã có điều kỳ diệu. Người vợ mang thai của anh sinh một bé trai ngay tại khoa sản cách chúng tôi 20 mét. Dù đau đớn và khổ sở, vẫn có những khoảnh khắc hy vọng và niềm vui.”
Còn có anh thợ mộc địa phương Mohammed làm đồ chơi cho trẻ em và nạng cho người bị thương:
Vào thời điểm cao nhất, anh ấy làm khoảng 16 cặp nạng mỗi tuần. Đây là dụng cụ vô cùng quan trọng để giúp bệnh nhân phục hồi và đứng dậy.Jean-Philippe Miller
Nhìn lại thời gian ở Gaza, Jean-Philippe nói anh muốn mọi người ở quê nhà thấy khía cạnh con người của cuộc xung đột:
READ MORE
SBS Việt ngữ
“Rất dễ để bị lạc trong những con số thống kê. Nhưng người dân ở đây chỉ là những con người bình thường trong hoàn cảnh vô cùng khắc nghiệt. Họ từng có hy vọng, ước mơ, công việc, gia đình. Giờ họ đã mất tất cả: nhà cửa, người thân. Mỗi ngày ở bệnh viện tôi lại nghe tin một đồng nghiệp mất người nhà. Họ bị buộc phải di dời, sống trong lều, không có điện. Mỗi ngày họ phải vật lộn để có nước sạch, thức ăn hay duy trì vệ sinh. Đó là cơn ác mộng. Ước mơ của họ là một cuộc sống không chiến tranh, con cái được an toàn, có cuộc sống bình thường và phẩm giá được tôn trọng.
