Các tham vấn dưới đây chỉ mang tính tổng quát, trước khi đưa ra bất kỳ quyết định tài chính nào, mời quý vị gặp các chuyên gia để có những lời khuyên phù hợp trong từng trường hợp cụ thể.
Đôi dòng về khách mời: Linh Phạm, Giám đốc điều hành, người sáng lập và chuyên gia môi giới tài chính của công ty MCT Financial Solutions – một trong những doanh nghiệp môi giới vay mua nhà uy tín tại Úc, được thành lập vào năm 2021, văn phòng tại Melbourne.
—
Khi giấc mơ “làm giàu nhanh” hóa cơn ác mộng:
Trong thời đại bùng nổ công nghệ và mạng xã hội, những lời mời gọi đầu tư “sinh lời cao – rủi ro thấp” xuất hiện dày đặc trên mạng. Nhiều người Việt tại Úc, dù có công việc ổn định và hiểu biết tài chính, vẫn trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo tinh vi, mất hàng chục, thậm chí hàng trăm ngàn đô la.
“Một cú nhấp chuột – mất cả trăm ngàn đô”
Chia sẻ với SBS, chuyên gia môi giới tài chính Linh Phạm cho biết các vụ lừa đảo tài chính đang “nở rộ” trong cộng đồng người Việt – từ những sàn giao dịch tiền ảo (crypto) giả mạo, việc làm online, đến các cuộc thi sắc đẹp trá hình.
“Tôi có khách hàng mất không chỉ 5 hay 10 ngàn, mà vài trăm ngàn đô vào các sàn đầu tư ảo. Điều đáng nói là không chỉ người lớn tuổi hay ít rành công nghệ bị lừa, mà ngay cả những người làm trong lĩnh vực tài chính, hay giới trẻ, cũng trở thành nạn nhân,” anh Linh chia sẻ.
Không ít người bị cuốn vào những lời mời đầu tư “nhân đôi, nhân năm” tài sản, hoặc nhận được các cuộc gọi giả mạo từ “Sở thuế” hay “Đại sứ quán Việt Nam”, đe dọa có nợ hoặc kiện tụng để buộc họ chuyển tiền.
“Gần đây, các trung tâm lừa đảo ở nước ngoài sử dụng công nghệ số điện thoại giả dạng (cloud-based) khiến cuộc gọi hiện lên như số Úc thật – điều này làm nhiều người mất cảnh giác,” anh Linh nói thêm.

Thư cảnh báo lừa đảo mạo danh Đại sứ quán Việt Nam ở Úc
Vì sao người hiểu biết vẫn bị lừa?
Đội ngũ lừa đảo ngày càng “cao tay”, khi khai thác yếu tố tâm lý – đặc biệt là thời điểm con người yếu lòng hoặc gặp khó khăn tài chính.
“Cả năm bạn có thể tỉnh táo, nhưng chỉ cần một giai đoạn mệt mỏi, mất việc, thiếu tiền, bạn sẽ dễ tặc lưỡi thử đầu tư. Họ đánh đúng lúc đó,” anh Linh lý giải.
Ngoài ra, nhiều nạn nhân bị “tác động gián tiếp” qua mạng xã hội – nơi bạn bè hoặc người quen khoe thành công nhờ đầu tư.
Họ không mời gọi trực tiếp, chỉ khoe là mình thắng lớn. Và thế là bạn tự tìm đến họ. Nhưng thật ra, người kiếm được nhiều tiền thật thường không có thời gian lên mạng khoe khoang hay rủ rê ai cả.
Nhiều người bị lừa nhưng không dám kể ra, vì xấu hổ hoặc sợ mất uy tín.
“Càng là người thành công, họ càng ngại nói mình bị lừa. Nhưng chính sự im lặng đó khiến cộng đồng tiếp tục trở thành nạn nhân. Chỉ cần họ kể lại, người khác có thể cảnh giác hơn và tránh được rủi ro.”

Source: Getty / Getty Images
Dấu hiệu nhận biết lừa đảo tài chính
Ba dấu hiệu rõ ràng để nhận diện sớm
1. Lợi nhuận “nhanh và nhiều trong thời gian ngắn” – đầu tư sinh lời cao mà không có rủi ro là điều phi lý.
2. Người tư vấn “thần bí” – luôn khoe giàu sang, đi du lịch hạng sang nhưng không nói rõ nguồn thu nhập.
3. Cấm chia sẻ thông tin – nếu ai đó bảo “đừng kể với ai, đây là cơ hội hiếm có”, thì chắc chắn là lừa đảo.
Có thể lấy lại tiền không?
Rất tiếc, phần lớn trường hợp là không thể. Một khi tiền đã được chuyển đi – đặc biệt qua các bên trung gian hoặc tài khoản nước ngoài – ngân hàng khó có biện pháp thu hồi.
Tuy nhiên, vẫn có ngoại lệ. Anh Linh kể: “Một khách hàng của tôi suýt mất tiền vì kẻ lừa đảo giả mạo email của bên conveyancer (luật sư làm thủ tục nhà đất) để đổi số tài khoản.
May mắn là khách báo ngay sau khi chuyển tiền, và ngân hàng kịp chặn giao dịch trong 24 giờ. Chậm vài ngày thôi là coi như mất trắng.”
“Trước khi chuyển bất kỳ khoản tiền nào, hãy chia sẻ thông tin đó với một người thứ ba – có thể là bạn thân, người thân, kế toán hoặc môi giới tài chính. Họ sẽ giúp bạn nhìn lại và kiểm chứng thông tin.
Chỉ cần một cuộc trò chuyện, bạn có thể tránh được mất mát hàng chục ngàn đô,” anh Linh chia sẻ với SBS.
Chuyên mục Cơm áo gạo tiền cũng kêu gọi cộng đồng chia sẻ những câu chuyện từng bị lừa đảo, để giúp cảnh báo sớm và bảo vệ cộng đồng khỏi những cái bẫy tinh vi trên mạng.
Mời quý vị nhấn vào audio để nghe toàn bộ bài phỏng vấn.